Η ελληνική κοινωνία αλλάζει και το οικογενειακό δίκαιο πρέπει να προσαρμοστεί

Ακολουθεί η παρέμβασή μου στην Ολομέλεια της Βουλής, στο πλαίσιο της συζήτησης του Σ/Ν του Υπουργείου Δικαιοσύνης: «Μεταρρυθμίσεις αναφορικά με τις σχέσεις γονέων και τέκνων και άλλα ζητήματα οικογενειακού δικαίου»:

YouTube video

ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΚΑΙΡΙΔΗΣ: Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, θα ξεκινήσω λέγοντας ότι συμφωνώ με την ομιλία του κ. Καστανίδη και τον συγχαίρω για την ομιλία του σήμερα το πρωί. Ήταν πραγματικά μια πολύ συγκινητική ομιλία στα πλαίσια της επετειακής εκδήλωσης της Βουλής μας για την γενοκτονία των Ελλήνων του Πόντου. Μακάρι να μπορούσα να πω τα ίδια και για την ομιλία του η οποία μόλις προηγήθηκε.

Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, συζητάμε ένα πάρα πολύ σοβαρό νομοσχέδιο σε ένα πάρα πολύ σοβαρό ζήτημα, μια πολύ σοβαρή τομή που κάνει η κυβέρνησή μας, η Κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας, τον εκσυγχρονισμό του οικογενειακού μας δικαίου. Ακούστηκαν πάρα πολλά και στις επιτροπές και σήμερα. Δεν ακούστηκε ωστόσο το μείζον θεωρώ, το οποίο πρέπει να ακουστεί. Όσο μετριοπαθής, συναινετικός και χαμηλών τόνων που μπορεί κανείς και πρέπει να είναι σε ένα τέτοιο ζήτημα που αγγίζει χιλιάδες οικογένειες, αν θέλει να είναι στοιχειωδώς ειλικρινής θα πρέπει να παραδεχθεί την αλήθεια, ότι έχουμε να κάνουμε σήμερα με μία τραγωδία. Η κατάσταση σήμερα είναι τραγική. Επηρεάζει εκατοντάδες χιλιάδες οικογένειες, εκατοντάδες χιλιάδες παιδιά και κάθε χρόνο προστίθενται δεκάδες χιλιάδες νέες οικογένειες και νέα παιδιά, πάνω από δέκα χιλιάδες τον χρόνο, διαζευγμένων τα οποία ως επί το πλείστον, ακόμα και όταν δεν πηγαίνουν στα δικαστήρια και λύνονται τα ζητήματα συναινετικά, επειδή υπάρχει η νομολογία, μεγαλώνουν και αναγκάζονται να μεγαλώσουν χωρίς τον έναν τους γονιό ως επί το πλείστον.

Η γονεακή αποξένωση είναι ένα μείζον πρόβλημα της κοινωνίας μας και εμείς καλούμαστε τώρα να απαντήσουμε αν θα επιτρέψουμε να συνεχιστεί σε βάρος των παιδιών μας και σε βάρος της ίδιας της κοινωνίας μας, τι κοινωνία θέλουμε, τι παιδιά θέλουμε, όταν ξέρουμε από την επιστήμη το μεγάλο πλήγμα που αυτό αποτελεί για την ανάπτυξή τους. Είμαστε, λοιπόν, αναγκασμένοι από την τραγική πραγματικότητα την οποία πρέπει με ειλικρίνεια να αναγνωρίσουμε, να προχωρήσουμε σε αλλαγή.

Δεύτερον. Δεν είμαστε εκεί που ήμασταν το 1983 όταν εισήχθη το παρόν οικογενειακό δίκαιο. Η κοινωνία μας έχει αλλάξει. Τα σαράντα χρόνια που μεσολάβησαν έχουν δει διαφορετικά τον ρόλο των πατεράδων. Δεν είμαστε εκεί που ήταν οι δικοί μας πατεράδες και οι δικοί μας παππούδες. Οι σημερινοί πατεράδες -και το λέω ως νέος πατέρας ο ίδιος και με προσβάλλει οποιαδήποτε άλλου τύπου προσέγγιση- είναι πάρα πολύ μπλεγμένοι στην ανατροφή των παιδιών τους. Ενδιαφέρονται τα μάλα και συμμετέχουν σ’ αυτήν εντός γάμου αλλά και όταν αυτός δεν πάει καλά θέλουν και μπορούν εκτός γάμου.

Το να έρχεται η ακραία λαϊκίστικη, αν θέλετε, δεξιά να επικαλείται το μοντέλο μιας παραδοσιακής οικογένειας που δεν υπάρχει πια όπου η μάνα είναι στο σπίτι τροφός και ο πατέρας κυνηγός εκτός σπιτιού και δεν ασχολείται με τα παιδιά, να το δεχθώ. Αλλά να έρχεται να συνεπικουρούν αυτή την παρωχημένη αντίληψη και οι αυτοαποκαλούμενοι προοδευτικοί στη Βουλή, εντός και εκτός, νομίζω ότι μιλάμε για μια παραδοξότητα και μια πραγματικά περίεργη συμμαχία η οποία θα πρέπει να σας προβληματίσει, κύριε συνάδελφε.

Μας τα είπε πάρα πολύ ωραία ο κ. Συντυχάκης σήμερα και μας εξέπληξε με τον συγκριτικό κατάλογο των χωρών που μας έδωσε. Δεν τα λέμε εμείς. Τα λέει ο  εκπρόσωπος του κομμουνιστικού κόμματος. Για να δείτε πόσο τραγικά πίσω και μόνη είναι η Ελλάδα σε σχέση με τους υπόλοιπους που έχουν προχωρήσει στην από κοινού επιμέλεια.

Τρίτον, ακούστηκε μια άλλη παραδοξότητα. Θα καθοδηγούμε εμείς τον δικαστή; Δεν το κατάλαβα αυτό. Ο ρόλος της νομοθετικής εξουσίας, ο ρόλος της Βουλής ως του αυθεντικού εκφραστή της λαϊκής κυριαρχίας δεν είναι να βάζει το πλαίσιο μέσα στο οποίο θα κινηθεί ο δικαστής; Είμαστε κράτος των δικαστών ή κράτος της λαϊκής κυριαρχίας η οποία εκφράζεται μέσα από τη Βουλή; Ψηφίζονται οι νόμοι και αυτούς καλούνται να εφαρμόσουν τα δικαστήρια. Αυτό το πλαίσιο επιχειρεί το νομοσχέδιο με ένα μαχητό τεκμήριο. Δίνει μια κατεύθυνση αλλά αφήνει τον δικαστή ανάλογα με την περίσταση και τις ιδιαίτερες περιστάσεις να αποφασίσει, να κρίνει και να καταλήξει.

Η βασική αρχή είναι ότι καταρχήν ως κανόνας ό,τι ισχύει εντός γάμου ως προς τα παιδιά θα πρέπει να ισχύει και εκτός και γι’ αυτό καλωσορίζουμε την αλλαγή ώστε το 1513, κύριε Υπουργέ, να εξομοιωθεί με το 1510 εντός γάμου από κοινού και εξίσου καταρχήν και εκτός γάμου. Εκτός βέβαια αν ο δικαστής κρίνει διαφορετικά και αν υπάρχουν οι ιδιαιτερότητες βάσει των οποίων χρειαζόμαστε την εξαίρεση. Αλλά αυτό ως αρχή και μπούσουλας.

Οριστική. Ακούστηκαν πολλά για την οριστική απόφαση. Να επιτρέψουμε κάθε τύπου μήνυση; Ξέρουμε πώς γίνονται αυτά, καμιά φορά και καταχρηστικά για να είμαστε ειλικρινείς, να στερείται ένας γονιός την επιμέλεια.

Εγώ να συμφωνήσω με τον κ. Παπαδημητρίου ότι χρειάζεται μεγάλη προσοχή και οι εισαγγελείς και οι αρχές της πολιτείας να βρίσκονται σε εγρήγορση. Όμως, το νυν οικογενειακό δίκαιο, η υπάρχουσα σήμερα κατάσταση στο άρθρο 1537, κύριε Ξανθόπουλε, ορίζει το πολύ προοδευτικό, αυτό το οποίο όλοι υμνείτε, και λέει ότι ο γονέας εκπίπτει από τη γονική μέριμνα, αν καταδικάστηκε τελεσίδικα σε φυλάκιση τουλάχιστον ενός μηνός για αδίκημα που διέπραξε με δόλο και που αφορά τη ζωή, την υγεία και τα ήθη του τέκνου. Τώρα θέλει καταδίκη τουλάχιστον ενός μηνός. Ποιο είναι λοιπόν το πρόβλημα;

Είναι προφανές ότι υπάρχουν κακοποιητικές συμπεριφορές, ότι υπάρχουν γονείς που δεν θα έπρεπε να είναι γονείς και θα πρέπει να είμαστε πάρα πολύ ευαίσθητοι στο μεγάλο αυτό ζήτημα. Αλλά, είναι άλλο αυτό το ζήτημα και άλλο η τραγωδία την οποία επιχειρούμε σήμερα να γιατρέψουμε με μια ουσιαστική τομή, ακούγοντας τη νομολογία του δικαστηρίου του Συμβουλίου της Ευρώπης και τις βέλτιστες ευρωπαϊκές πρακτικές, τον Συνήγορο του Πολίτη, τις επιστημονικές οργανώσεις, μια σπουδαία δουλειά που έγινε στη νομοπαρασκευαστική επιτροπή και την οποία κάποιοι προσπαθούν να απαξιώσουν και, βεβαίως, όλη αυτή την προσπάθεια που έκανε ο Υπουργός, ο κ. Τσιάρας.

Δεν είμαστε εδώ για να επαναλαμβάνουμε τσιτάτα ή να κάνουμε αντιπολίτευση για την αντιπολίτευση. Είμαστε εδώ για να δίνουμε λύσεις στα μεγάλα προβλήματα του ελληνικού λαού και αυτό το νομοσχέδιο δίνει λύσεις, είναι τομή, είναι ουσιαστική μεταρρύθμιση. Και θέλω πραγματικά, γιατί ξέρω τον αγώνα που έχει κάνει, να συγχαρώ τον Υπουργό μας, ο οποίος αντιστάθηκε στις πιέσεις, τόλμησε εκεί που κάποιοι παλαιότερα δεν είχαν τολμήσει. Διότι αυτή είναι μια υπόθεση εικοσαετίας, κύριοι συνάδελφοι, δεν είναι σημερινή η προσπάθεια. Και επιτέλους το 2021 εναρμονιζόμαστε με αυτά που γίνονται στη βόρεια Ευρώπη, τη δυτική Ευρώπη και στέλνουμε ένα μήνυμα συμφιλίωσης, συνεννόησης σε μια νέα κουλτούρα ανάμεσα στους δύο γονείς. Χαμηλώνουμε τους τόνους, σκύβουμε στο πρόβλημα και δίνουμε ουσιαστικές λύσεις.

Συγχαρητήρια, λοιπόν, και με πολλή χαρά και εγώ, όπως και η πλειοψηφία του Σώματος, θα προχωρήσουμε στην υπερψήφιση της νομοθετικής σας πρωτοβουλίας, κύριε Υπουργέ.

Σας ευχαριστώ πάρα πολύ.