Επίκαιρη Ερώτηση
του Βουλευτή Δημήτρη Καιρίδη
Προς τον Υπουργό Οικονομικών, κ. Χρήστο Σταϊκούρα.
ΘΕΜΑ: Αποτελεσματική στήριξη «προβληματικών», κατά τον Κανονισμό 615/2014 (EE L 187/26-6-2014), επιχειρήσεων
Στα μέτρα διασφάλισης ρευστότητας που έχει ανακοινώσει το τελευταίο διάστημα η κυβέρνηση (επιδότησης τόκων, επιστρεπτέας προκαταβολής, παροχή κεφαλαίων κίνησης μέσω εγγύησης ελληνικού δημοσίου), προϋπόθεση χρηματοδότησης μιας επιχείρησης είναι να μην είναι προβληματική, κατά την έννοια του Κανονισμού αριθ. 651/2014 (ΕΕ L 187/26.6.2014), δηλαδή να μην έχει απωλέσει πάνω από το μισό του εγγεγραμμένου κεφαλαίου της λόγω συσσωρευμένων ζημιών.
Η συγκεκριμένη προϋπόθεση στις σημερινές εξαιρετικές συνθήκες είναι αδόκιμη και «προβληματική» για την πλειοψηφία των ελληνικών επιχειρήσεων, καθώς μετά την μακρά περίοδο οικονομικής ύφεσης, πολλές από αυτές έχουν καταστεί αναπόφευκτα «προβληματικές». Επιπλέον, το αν μια επιχείρηση είναι «προβληματική» εξαρτάται εν πολλοίς από τις προβλέψεις για επισφαλείς απαιτήσεις αλλά και από τον λογιστικό τρόπο αποτύπωσης διαφόρων κατηγοριών κόστους. Με άλλα λόγια, δεν έχει να κάνει ούτε με τη βιωσιμότητα αυτή καθ’ εαυτή της επιχείρησης ούτε με την ενημερότητα των οφειλών της προς το δημόσιο και τις τράπεζες.
Κατά συνέπεια, η συγκεκριμένη προϋπόθεση κινδυνεύει να αφήσει εκτός χρηματοδότησης πάρα πολλές ελληνικές επιχειρήσεις, καταδικάζοντάς τις σε βίαιο θάνατο όχι από υπαιτιότητά τους αλλά από ένα γεγονός ανωτέρας βίας, όπως είναι, κατεξοχήν, τα μέτρα που έλαβε η κυβέρνηση για τον έλεγχο της πανδημίας του κορονοϊού. Η αδικία επιτείνεται αν αναλογιστεί κανείς ότι πολλές από τις επιχειρήσεις αυτές κατέστησαν «προβληματικές» εξαιτίας των υψηλών επισφαλειών που υποχρεώθηκαν να εγγράψουν στους ισολογισμούς τους από απαιτήσεις που έχουν προς το δημόσιο και που το δημόσιο δεν εξοφλεί!
Όλοι συμφωνούμε ότι οι συνθήκες στην ελληνική οικονομία είναι διαφορετικές από ότι στην υπόλοιπη Ευρώπη. Η δεκαετής οικονομική κρίση, που προηγήθηκε της πανδημίας, έχει αφήσει ανεξίτηλα τα σημάδια της σε πληθώρα κλάδων και επιχειρήσεων. Μετά και το νέο σοκ της πανδημίας, οι περισσότερες ελληνικές επιχειρήσεις δεν έχουν τα αποθεματικά και τις αντοχές των ευρωπαίων ανταγωνιστών τους. Μέτρα ενίσχυσης, που σχεδιάστηκαν υπό άλλες και για άλλες συνθήκες μπορεί να μην μπορούν να εφαρμοστούν αποτελεσματικά στην Ελλάδα κι αντί να μειώνουν να διευρύνουν την ανισότητα και την υστέρηση της χώρας μας σε σχέση με την υπόλοιπη Ευρώπη.
Κατόπιν αυτού, ερωτάται ο αρμόδιος υπουργός Οικονομικών αν υπάρχει πρόβλεψη για τη στήριξη και ποια είναι αυτή, των επιχειρήσεων, ιδίως των μεταποιητικών και εξαγωγικών, που είναι βιώσιμες και ενήμερες, τόσο προς τις τράπεζες όσο και προς το δημόσιο, αλλά «προβληματικές» κατά τον ευρωπαϊκό κανονισμό και άρα δεν δικαιούνται στήριξης και κινδυνεύουν με «λουκέτο» με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την ελληνική οικονομία και την ελληνική κοινωνία γενικότερα.
Ακολουθούν τα πρακτικά της ερώτησής μου προς τον κ. Σκυλακάκη:
“Κύριε Υπουργέ, κύριοι συνάδελφοι, θα ήθελα καταρχάς να ξεκινήσω εκφράζοντας κάτι που είναι πια κοινή πεποίθηση, τόσο προσωπική όσο θεωρώ πια και καθολική εκτίμηση, ως προς την αποτελεσματικότητα του έργου του οικονομικού επιτελείου στην αντιμετώπιση ακριβώς αυτής της πάρα πολύ δύσκολης κατάστασης που έχει προκύψει από την πανδημία του κορωνοϊού.
Ωστόσο, με την επίκαιρη ερώτησή μου θα ήθελα να επισημάνω και να ρωτήσω τι μέλλει γενέσθαι σε ένα πάρα πολύ σοβαρό πρόβλημα που αφορά, αν όχι το σύνολο, πάρα πολλές ελληνικές επιχειρήσεις, ίσως και την πλειοψηφία τους, σύμφωνα με κάποιες μελέτες. Αυτό έχει να κάνει με τα διάφορα εργαλεία που έχουμε ανακοινώσει για τη στήριξή τους, στο πλαίσιο της άρσης των κρατικών ενισχύσεων, τώρα που η Ευρώπη αφυπνίζεται και υπάρχει η αισιοδοξία στήριξης της παραγωγικής Ελλάδας.
Σύμφωνα λοιπόν με τον Ευρωπαϊκό Κανονισμό του 2014 απαγορεύεται η χρησιμοποίηση ευρωπαϊκών κονδυλίων για στήριξη, όταν μια επιχείρηση είναι προβληματική, σύμφωνα με τον ορισμό που δίνει ο ίδιος ο Κανονισμός. Οι επικρίσεις που μπορεί να κάνει κανείς για τον Κανονισμό είναι πολλές. Είναι αναχρονιστικός, είναι αυθαίρετος.
Το τι είναι προβληματικό και τι όχι, έχει να κάνει με μια σειρά από πράγματα. Αν η εταιρεία έχει προχωρήσει σε επενδύσεις με leasing, έχει αυξήσει τις δανειακές υποχρεώσεις της και έτσι καθίσταται προβληματική. Έχει να κάνει με τα διεθνή λογιστικά πρότυπα. Έχει να κάνει ακόμα -και εδώ είναι το τελείως εξοργιστικό- με το γεγονός ότι το κράτος δεν έχει πληρώσει τις υποχρεώσεις του προς τις επιχειρήσεις, οι οποίες αναγκάστηκαν να εγγράψουν επισφάλειες, να γίνουν προβληματικές σύμφωνα με τον Κανονισμό, ενώ είναι καθόλα βιώσιμες, βιώσιμες με όλα τα τραπεζικά κριτήρια, ενήμερες στο δημόσιο και στις τράπεζες και βρίσκονται εκτός οποιασδήποτε στήριξης.
Επειδή λοιπόν το θέμα είναι πάρα πολύ σοβαρό και αφορά το μέλλον της παραγωγικής Ελλάδας, θα ήθελα να σας ρωτήσω, πρώτον αν υπάρχουν σκέψεις διασταλτικής ερμηνείας αυτού του περιοριστικού Κανονισμού.
Δεύτερον, μπορούμε να προσδοκούμε σε αναθεώρηση του κανονισμού;
Τρίτον, εάν, εν πάση περιπτώσει, δεν γίνεται τίποτα σε ευρωπαϊκό επίπεδο, μπορούμε να προσβλέπουμε στη χρησιμοποίηση εθνικών πόρων για τη στήριξη όλων αυτών των παραγωγικών επιχειρήσεων, οι οποίες κινδυνεύουν να βρεθούν εκτός προστασίας εν μέσω αυτής της καταστροφικής πανδημίας και της μεγάλης ύφεσης που θα ζήσουμε το 2020;
(Δευτερολογία)
Σας ευχαριστώ, κύριε Υπουργέ, και για το θάρρος και για την ειλικρίνεια.
Θα σας παρακαλούσα, κατ’ ελάχιστον, να πούμε -για να μη δημιουργούμε μία σύγχυση στην παραγωγική Ελλάδα- ότι έχουμε να κάνουμε, καταρχάς, με βιώσιμες επιχειρήσεις. Διότι άκουσα την Πρόεδρο της νέας Αναπτυξιακής Τράπεζας, την κυρία Χατζηπέτρου, καθόλα σεβαστή, να λέει ότι, «Εμείς δεν θα στηρίξουμε κουφάρια».
Θέλω, λοιπόν, να υπογραμμίσω το γεγονός, ότι οι επιχειρήσεις οι οποίες επιβίωσαν της δεκαετούς κρίσης, είναι οι ήρωες της Ελλάδας. Είναι, πραγματικά, οι ήρωες -ως επί το πλείστον- της Ελλάδας, διότι επιβίωσαν της θύελλας του 2010-2011 και της δεύτερης θύελλας που τους έπληξε το 2015 χωρίς τράπεζες. Και βρίσκονται το 2020 σε μία κατάσταση που καμία άλλη ευρωπαϊκή χώρα δεν βρίσκεται. Κατά συνέπεια, αν υπάρχει μία χώρα η οποία δικαιούται εξαίρεσης, αυτή είναι η Ελλάδα.
Δεν έχουμε να κάνουμε με μη βιώσιμες επιχειρήσεις. Δεν έχουμε να κάνουμε με επιχειρήσεις που δεν πληρώνουν και δεν εξυπηρετούν τα δάνειά τους ή δεν συνεισφέρουν στο Δημόσιο φόρους και ασφαλιστικές εισφορές. Όλα αυτά υπάρχουν. Απλώς επειδή τα ίδια κεφάλαια έχουν πέσει κάτω από ένα συγκεκριμένο νούμερο, καθίστανται προβληματικές και δεν μπορούν.
Θεωρώ ότι κατ’ ελάχιστον το Δημόσιο θα πρέπει στις υποχρεώσεις του απέναντι σε αυτές τις επιχειρήσεις να είναι εντάξει, να τους δώσει τη ρευστότητα που τους στερεί και να αποπληρώσει τις υποχρεώσεις του.
Θα αναφερθώ συγκεκριμένα στο ζήτημα -το έχουμε και κατ’ ιδίαν συζητήσει- των ενισχύσεων που είχαμε από το 2010 -του 12%- σε περιοχές της χώρας εξαιρετικά ευαίσθητες, όπως είναι η Θράκη, ακριτικές περιοχές, που δεν έχουν πάρει αυτές τις επιδοτήσεις. Έχουν εγγράψει τις συγκεκριμένες οφειλές ως επισφάλειες, έχουν καταστεί, δηλαδή, προβληματικές εξαιτίας του κράτους που δεν τις έχει εξοφλήσει και τώρα δεν έχουν ούτε τις αρχικές οφειλές του Δημοσίου εισπράξει, ούτε σε αυτά τα εργαλεία στήριξης περί προβληματικών μπορούν να μπουν, διότι κατέστησαν προβληματικές εξαιτίας του κράτους.
Θα σας παρακαλέσω να δείτε αυτό το θέμα με πολλή προσοχή και μεγάλη ευαισθησία, διότι απειλούνται οι θέσεις εργασίας, απειλείται η ζωή χιλιάδων εργαζομένων σε όλη τη χώρα. Ένας παραγωγικός ιστός, ο οποίος αφού υπέστη όλα αυτά που υπέστη, θα είναι κρίμα τώρα, την ώρα που μπορεί να χαράξει η ελπίδα για ένα καλύτερο μέλλον το 2021, να μην φτάσει στην πηγή του νερού.
Σας ευχαριστώ.”