18.9.2018
Ο Υπουργός Άμυνας των Ηνωμένων Πολιτειών, Τζιμ Μάτις, επισκέφθηκε χθες τα Σκόπια. Πριν τον Μάτις, τα Σκόπια πρόσφατα επισκέφθηκαν πολλοί ηγέτες από δυτικές χώρες, συμπεριλαμβανομένης της Καγκελαρίου της Γερμανίας, Άνγκελας Μέρκελ. Όλοι τους βρέθηκαν στα Σκόπια για να υποστηρίξουν την υπερψήφιση της Συμφωνίας των Πρεσπών στο πρόσεχες δημοψήφισμα στην Πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας, ως προϋπόθεση για την απρόσκοπτη ένταξη της Π.Γ.Δ.Μ. στο ΝΑΤΟ και, αργότερα, στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Ο Μάτις θεωρείται ο πιο σημαντικός «ενήλικας» στην περίεργη κυβέρνηση του Ντόναλντ Τραμπ και χαίρει μεγάλου σεβασμού και εκτίμησης τόσο στο εσωτερικό των Η.Π.Α. όσο και στο εξωτερικό. Το κύρος του ενισχύεται και από το γεγονός ότι ηγείται της ισχυρότερης στρατιωτικής μηχανής του κόσμου. Ο ίδιος δικαιολόγησε την επίσκεψή του στα Σκόπια ως αποτέλεσμα της επιθυμίας του να συμβάλει στην απόκρουση των επιθέσεων της Ρωσίας στη Συμφωνία των Πρεσπών, στην κυβέρνηση του Ζόραν Ζάεφ και στην ευρω-ατλαντική προοπτική της Π.Γ.Δ.Μ.
Είναι αλήθεια ότι το τελευταίο διάστημα εξελίσσεται ένας κυβερνο-πόλεμος σε αρκετά δίκτυα κοινωνικής δικτύωσης στη γείτονα εναντίον της Συμφωνίας των Πρεσπών. Το Atlantic Council στις Η.Π.Α. διαπίστωσε ότι η πλειοψηφία των επιθέσεων προέρχεται από έξι μόνο λογαριασμούς. Πολλά αμερικανικά έντυπα μεγάλης κυκλοφορίας και κύρους δημοσίευσαν ιστορίες ότι πίσω από την επίθεση κρύβεται η Ρωσία που δεν θέλει τη διεύρυνση του ΝΑΤΟ και επιχειρεί να ενισχύσει ακραίους εθνικιστικούς κύκλους στο εσωτερικό τόσο της Π.Γ.Δ.Μ. όσο και της Ελλάδας.
Άλλωστε δεν είναι η πρώτη φορά που ρωσικός κυβερνο-δάκτυλος στην Π.Γ.Δ.Μ. εμπλέκεται στην αλλοίωση ενός εκλογικού αποτελέσματος. Το 2016 διαπιστώθηκε ότι πάρα πολλές κυβερνο-επιθέσεις εναντίον της Χίλαρυ Κλίντον προήλθαν από λογαριασμούς που είχαν τη βάση τους στη μικρή πόλη Βέλες έξω από τα Σκόπια. Φαίνεται πως στο Βέλες, κάποιοι νεαροί, με ικανότητες χειρισμού των νέων μέσων κοινωνικής δικτύωσης και επιχειρηματικό ένστικτο, έστησαν μια επικερδή φάμπρικα δυσφήμισης της Κλίντον υπέρ του Τραμπ. Ο ειδικός ανακριτής, Ρόμπερτ Μίλλερ, ερευνά την εμπλοκή της Ρωσίας στις αμερικανικές προεδρικές εκλογές του 2016, συμπεριλαμβανομένης της υπόθεσης Βέλες.
Τώρα, ο Μάτις φάνηκε να υιοθετεί τις κατηγορίες της ρωσικής εμπλοκής στα Σκόπια. Άλλωστε, στο παρελθόν, τόσο η κυβέρνηση του Ζάεφ όσο κι αυτή του Αλέξη Τσίπρα είχαν απελάσει Ρώσους διπλωμάτες για αντιδεοντολογική συμπεριφορά. Ωστόσο, ο Ζάεφ πήρε αποστάσεις από τις κατηγορίες του Μάτις και δήλωσε ότι δεν υπάρχουν αποδείξεις ρωσικής ανάμειξης.
Την ώρα που στα παραδοσιακά ΜΜΕ της γείτονος κυριαρχεί απόλυτα η εκστρατεία υπέρ του «ναι» στο δημοψήφισμα και που ακόμα και το εθνικιστικό VMRO δεν τόλμησε να λάβει θέση υπέρ του «όχι», αλλά επέλεξε τη ψήφο κατά συνείδηση, η οποία απελευθερώνει τους οπαδούς του να ψηφίσουν ότι θέλουν ή να μην ψηφίσουν καθόλου, είναι κάπως υπερβολικό να διογκώνεται ο ρόλος της Ρωσίας στη συγκεκριμένη προεκλογική εκστρατεία.
Η Ρωσία δικαίως ελέγχεται για πολλές παρασπονδίες αλλά είναι ίσως αποπροσανατολιστικό να παρουσιάζεται ως το εμμονικό και παντοδύναμο κέντρο μιας παγκόσμιας συνωμοσίας εναντίον του δυτικού φιλελευθερισμού. Κάτι τέτοιο στρέφει τη συζήτηση από την εποικοδομητική αναζήτηση λύσεων στις αδυναμίες και τα όποια αδιέξοδα της δυτικής πολιτικής στη διαρκή και, συχνά, αντιπαραγωγική αντιπαράθεση με τη Ρωσία. Άλλωστε, αν κάποιος ξένος ηγέτης υπονομεύει ανοιχτά τη Συμφωνία των Πρεσπών, αυτός δεν είναι ο Βλαντιμίρ Πούτιν αλλά ο Εμμανουέλ Μακρόν, ο Πρόεδρος της Γαλλίας, ο οποίος ενόψει των ευρωεκλογών του Μαΐου του 2019, δηλώνει αντίθετος σε οποιαδήποτε «εσπευσμένη» διεύρυνση της Ε.Ε., αποδυναμώνοντας το βασικό επιχείρημα των υποστηρικτών του «ναι» στα Σκόπια.