Ο Αλεξάντερ Λουκασένκο είναι ο Πρόεδρος της Λευκορωσίας, μιας μικρής μετα-σοβιετικής δημοκρατίας, στριμωγμένης μεταξύ Πολωνίας και Ρωσίας. Στη Δύση είναι γνωστός ως ο τελευταίος δικτάτορας στην Ευρώπη. Κυβερνά τη χώρα του από το 1994 χωρίς να ανέχεται την παραμικρή αντιπολίτευση και αποτέλεσε, λόγω και της μακροβιότητάς του, ένα είδος πρότυπου για άλλους “ισχυρούς” άνδρες όπως ο Πούτιν και ο Ερντογάν.
Την προπερασμένη Κυριακή διεξήχθησαν εκλογές στις οποίες ο Λουκασένκο έλαβε 80%, σύμφωνα με τα επίσημα αποτελέσματα. Η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν αναγνωρίζει το απότελεσμα και το θεωρεί προϊόν βίας και νοθείας. Στα λιγοστά εκλογικά τμήματα όπου υπήρχε παρουσία ανεξάρτητων παρατηρητών, η υποψήφια της αντιπολίτευσης έλαβε 70%.
Έκτοτε, η Λευκορωσία βρίσκεται σε κρίση με μαζικές διαδηλώσεις και απεργίες που ζητούν την παραίτηση του Λουκασένκο. Ο ίδιος αρνείται, προσδοκά σε ρωσική παρέμβαση και χρησιμοποιεί τις δυνάμεις καταστολής για να συγκρατήσει τη λαϊκή οργή εναντίον του.
Η ανατροπή του Λουκασένκο από τον λαό της Λευκορωσίας είναι προϋπόθεση αλλά από μόνη της δεν αρκεί για τη δημοκρατική μετάβαση της πολύπαθης χώρας. Η Ε.Ε. έχει καθήκον να υποστηρίξει τον λαό της Λευκορωσίας στον αγώνα του για ελευθερία και δημοκρατία. Άλλωστε, η καταδίκη της βίας και των καταχρήσεων του καθεστώτος Λουκασένκο δεν δημιουργεί κάποιο περίπλοκο ηθικό δίλημμα. Το αντίθετο. Επαναφέρει αισιόδοξες μνήμες από το 1989 και την πτώση του κομουνιστικού ολοκληρωτισμού στην Ανατολική Ευρώπη αλλά και μέρος της χαμένης αυτοπεποίθησης του ευρωπαϊκού φιλελευθερισμού, ο οποίος βρέθηκε σε υποχώρηση την τελευταία δεκαετία.
Η αδιαφορία των ελληνικών ΜΜΕ για την κρίση στα βορειο-ανατολικά σύνορα της Ευρώπης είναι αδικαιολόγητη. Την ώρα που δικαίως απαιτούμε την αλληλεγγύη των εταίρων μας απέναντι στην τουρκική επιθετικότητα θα πρέπει να είμαστε έτοιμοι να την παρέχουμε, όταν οι άλλοι μας τη ζητούν, στη συλλογική και επιβεβλημένη καταδίκη ενός αποκρουστικού και πρωτόγονου καθεστώτος, όπως αυτό του άξεστου αλλά παμπόνηρου Λουκασένκο. Άλλωστε, ο Ερντογάν έσπευσε να τον συγχαρεί για την επανεκλογή του και δεν θα χαρεί καθόλου από την ενδεχόμενη ανατροπή του.
Ταυτόχρονα, η επιβολή κυρώσεων στον Λουκασένκο δεν πρέπει να γίνει χωρίς κυρώσεις και στον Ερντογάν. Αυτός είναι ένας από τους λόγους που θα πρέπει να ενδιαφερόμαστε όχι μόνο για το τι γίνεται στη θάλασσα νοτίως του Καστελόριζου αλλά και για τις εξελίξεις στο Μινσκ (και αλλού). Η κρίση στη Λευκορωσία ίσως διευκολύνει και την αντιμετώπιση της κρίσης στην Ανατολική Μεσόγειο που προκάλεσε η Τουρκία.
Η Ευρώπη ή θα είναι ενιαία και αλληλέγγυα ή δεν θα υπάρχει. Εν αναμονή, λοιπόν, της συνάντησης Μέρκελ-Μακρόν την Πέμπτη…