ΕΞΕΤΑΣΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΧΕΙΡΑΓΩΓΗΣΗΣ ΤΗΣ ΚΟΙΝΗΣ ΓΝΩΜΗΣ, ΕΥΤΕΛΙΣΜΟ ΤΩΝ ΘΕΣΜΩΝ ΚΑΙ ΚΑΤΑΣΠΑΤΑΛΗΣΗ ΔΗΜΟΣΙΟΥ ΧΡΗΜΑΤΟΣ
ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΚΑΙΡΙΔΗΣ: Σας ευχαριστώ, κύριε Πρόεδρε.
Ευχαριστούμε, κύριε μάρτυρα, για τις εμπεριστατωμένες απαντήσεις και την παρρησία του λαού σας.
Εγώ θέλω να επανέλθω στο μείζον, στο βασικό, στο κεντρικό για το οποίο είσαστε σήμερα εδώ. Η Εξεταστική Επιτροπή μας έχει και τίτλο και θέμα σύμφωνα με την πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ. Διαβάζω, λοιπόν, ότι έχει συσταθεί «για τη διερεύνηση της επιχείρησης πολιτικής χειραγώγησης της κοινής γνώμης, ευτελισμό των θεσμών και κατασπατάληση δημοσίου χρήματος». Είναι προφανές από όποιον καταλαβαίνει ότι η κατασπατάληση δημοσίου χρήματος έπεται, είναι παρεπόμενο. Το βασικό της πρότασης και όλο το σκεπτικό μέσα την αναλύει αφορά τη χειραγώγηση, την απόπειρα χειραγώγησης.
Εσείς δε εδώ είσαστε να μας μιλήσετε για αυτό τόσο ως δημοσκόπος με καριέρα όσο και ως θεσμικά εκπρόσωπος του κλάδου. Για την κατασπατάληση ούτε ξέρετε ούτε μπορείτε να ξέρετε, άρα το αφήνω. Επικεντρώνομαι, λοιπόν, στο μείζον, στη χειραγώγηση.
Πιστεύετε ξεκάθαρα -το απαντήσατε, αλλά θα ήθελα να το ξανακούσω- ότι υπήρξε απόπειρα χειραγώγησης γενικά, όχι μόνο τώρα συγκεκριμένα, της κοινής γνώμης μέσω δημοσκοπήσεων; Έχει υποπέσει στην αντίληψή σας τέτοια περίπτωση; Είναι ο κλάδος σας υπόλογος, όπως συστηματικά και επαναλαμβανόμενα προωθούν συγκεκριμένες πολιτικές δυνάμεις για τις δικές τους στοχεύσεις και απολογούμενος ο κλάδος των δημοσκόπων και των δημοσκοπήσεων για χειραγώγηση κοινής γνώμης;
ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΜΑΥΡΟΣ (Μάρτυς): Κοιτάξτε. Επικοινωνιακές προσπάθειες προς αυτήν την κατεύθυνση έχουν γίνει από περίπου όλα τα κόμματα. Αυτό δεν σημαίνει ότι έχει κάτσει η λάσπη πάνω μας, γιατί δεν έχει αποδειχθεί ποτέ τίποτα και εκ των έσω σας διαβεβαιώ ότι οι εταιρείες τουλάχιστον που είναι στο ΣΕΔΕΑ δεν έχουν καμία διάθεση, δεν έχουν κίνητρο αν θέλετε, να μπουν στη διαδικασία να χειραγωγήσουν κανέναν.
Θα μου πείτε -και το σκέφτονται πολλοί συνάδελφοί σας- ότι αυτό το λες εσύ, αλλά πώς τεκμηριώνεται; Τεκμηριώνεται από το τι έχουμε κάνει και μικρές αστοχίες σε σχέση με τα αποτελέσματα. Σκεφτείτε ότι σε άλλες χώρες, όπως η Αμερική, η Αγγλία, τα κραυγαλέα παραδείγματα, κολοσσοί εταιρείες αρχής γενομένης από την IPSOS έως δεν ξέρω και εγώ σε ποια άλλη εταιρεία χάσανε ακόμα και το ποιος είναι ο πρώτος, χάσανε το αποτέλεσμα του Brexit, χάσανε πολύ σοβαρά θέματα.
Άρα, λοιπόν, στην Ελλάδα τέτοια φαινόμενα δεν έχουν υπάρξει ποτέ. Ο πρώτος δεν έχει χαθεί. Ακόμα και στο δημοψήφισμα τις τελευταίες μέρες το «όχι» πέρασε μπροστά απλά με μικρές διαφορές.
ΜΑΡΙΟΣ ΚΑΤΣΗΣ: Μα, μια εβδομάδα ήταν το δημοψήφισμα.
ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΜΑΥΡΟΣ (Μάρτυς): Ναι, αλλά έγιναν μέσα σε εκείνη την εβδομάδα…
ΙΩΑΝΝΗΣ ΚΕΦΑΛΟΓΙΑΝΝΗΣ (Πρόεδρος της Επιτροπής): Κύριε Κάτση, σας παρακαλώ. Είστε άτακτος σήμερα. Σας παρακαλώ.
Κύριε μάρτυρα, δεν απαντάτε στον κύριο Κάτση. Απαντάτε στον ερωτώντα Βουλευτή. Κύριε Κάτση, θα την λύσετε μετά την απορία σας.
ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΜΑΥΡΟΣ (Μάρτυς): Άρα, λοιπόν, εμένα προσωπικά δεν έχει υποπέσει στην αντίληψή μου ότι υπήρξε πουθενά δόλος προσπάθειας πραγματικής χειραγώγησης. Και σας το λέω, γιατί έχω συζητήσει και με σοφούς του κλάδου, που άνοιξαν τον κλάδο στην Ελλάδα, βλέπε Ηλίας Νικολακόπουλος, βλέπε Βούλγαρης ο καθηγητής Πανεπιστημίου.
Δεν υπάρχει κάτι συστηματικοποιημένο, ανάλογο που να μπαλαντζάρει τις επιθέσεις που δέχονται οι δημοσκοπήσεις, οι οποίες γυρίζουν μπούμερανγκ σε όλους μας. Γιατί όταν συζητείται αυτό το θέμα ξανά και ξανά και ξανά, ο κόσμος κουμπώνεται και πιο πολύ και πιο πολύ και πιο πολύ, με αποτέλεσμα για να διατηρηθεί αυτό το 20% με 30%, που διεθνώς είναι από τα καλύτερα στο response rate, καταβάλλουμε τρομακτικές προσπάθειες. Γιατί ο κόσμος λέει «μμμ, του συστήματος είσαι και εσύ, ευχαριστούμε, πήγαινε από εδώ!».
ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΚΑΙΡΙΔΗΣ: Σας ευχαριστώ για αυτή την απάντηση. Και πράγματι έτσι είναι και με τους δύο καλούς συναδέλφους που αναφέρατε, δικούς μου συναδέλφους, ο ένας στο ΕΚΠΑ και ο άλλος, ο κ. Βούλγαρης, στο Πάντειο, αμφότεροι εκτεθειμένοι πολιτικά σε έναν βαθμό, σκεπτόμενοι πολίτες, σίγουρα όχι στη Νέα Δημοκρατία, αμφότεροι –λέω εγώ.
Τώρα, μας εξηγήσατε ότι δεν υπάρχει ούτε θέμα προσφοράς ούτε θέμα ζήτησης αυτής της χειραγώγησης. Γιατί ως προς την προσφορά, οι εταιρείες δεν έχουν κίνητρο, δεν έχουν διάθεση, θα χάσουν αξιοπιστία και ως προς τη…
ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΜΑΥΡΟΣ (Μάρτυς): Επειδή δεν υπάρχει ανταπόκριση, μειώνεται και η ζήτηση.
ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΚΑΙΡΙΔΗΣ: Έτσι.
Και ως προς τη ζήτηση, ότι δεν έχει αποτέλεσμα αυτό, γιατί να το κάνει κάποιος…
ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΜΑΥΡΟΣ (Μάρτυς): Απεδείχθη.
ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΚΑΙΡΙΔΗΣ: Απεδείχθη, όπως είπατε και εσείς. Ωραία.
Θα διαφωνήσω, ωστόσο, μαζί σας στο σημείο που λέτε ότι είναι κάτι σύνηθες, το κάνουν όλοι, έχει ξαναγίνει και γίνεται και τα λοιπά. Κατανοώ…
ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΜΑΥΡΟΣ (Μάρτυς): Ποιο;
ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΚΑΙΡΙΔΗΣ: Αυτή η στοχοποίηση.
ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΜΑΥΡΟΣ (Μάρτυς): Α.
ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΚΑΙΡΙΔΗΣ: Θα διαφωνήσω σε αυτό, διότι, κατά τη γνώμη μου –και θέλω τώρα και εσάς…
ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΜΑΥΡΟΣ (Μάρτυς): Στοχοποίηση εγώ δεν είπα ότι δεν γίνεται. Είμαστε «Jesus Christ», εκτεθειμένοι.
ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΚΑΙΡΙΔΗΣ: Προσπαθήσατε, κάνατε μια προσπάθεια να είσαστε γαλαντόμος και να διαχύσετε αυτήν την στοχοποίηση σε όλο το πολιτικό φάσμα.
ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΜΑΥΡΟΣ (Μάρτυς): Με εντάσεις, ναι. Υπάρχουν αναλογίες βέβαια.
ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΚΑΙΡΙΔΗΣ: Επιτρέψτε μου λοιπόν, επειδή έχετε και παρρησία και είσαστε και πολιτικά ενεργός και σκεπτόμενος, να σας πω τούτο, ότι εδώ έχουμε μια συστηματική καμπάνια, η οποία δεν άρχισε χθες, είναι εδώ και κάποια χρόνια, που εξυπηρετεί μία συγκεκριμένη ρητορική αντισυστημικότητας, ότι οι δημοσκοπήσεις πέφτουν έξω, μονίμως πέφτουν έξω, είναι πληρωμένες, είναι του συστήματος, είναι χειραγωγήσιμες και χειραγωγούν και τα λοιπά και τα λοιπά.
Σας τα επανέλαβε ο καλός συνάδελφος κ. Κάτσης. Και να θέλουν να κρυφτούν, η χαρά δεν τους αφήνει! Έρχονται και ξανάρχονται και για το ’15 –έχετε εκεί το φάκελο που απαντάτε επιστημονικά- και για το ’19…
ΜΑΡΙΟΣ ΚΑΤΣΗΣ: Πέσανε έξω.
ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΚΑΙΡΙΔΗΣ: Να, σας τα λέει, πέσατε έξω.
ΜΑΡΙΟΣ ΚΑΤΣΗΣ: Δεν πέσανε;
ΙΩΑΝΝΗΣ ΚΕΦΑΛΟΓΙΑΝΝΗΣ (Πρόεδρος της Επιτροπής): Παρακαλώ!
ΜΑΡΙΟΣ ΚΑΤΣΗΣ: Δεν είναι γεγονός, κύριε Μαύρο, αυτό;
ΙΩΑΝΝΗΣ ΚΕΦΑΛΟΓΙΑΝΝΗΣ (Πρόεδρος της Επιτροπής): Κύριε Κάτση, παρακαλώ.
ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΜΑΥΡΟΣ (Μάρτυς): Δεν είναι τόσο απλό…
ΙΩΑΝΝΗΣ ΚΕΦΑΛΟΓΙΑΝΝΗΣ (Πρόεδρος της Επιτροπής): Κύριε Μαύρο, σας παρακαλώ. Δεν θα απαντάτε σε άλλον πλην του ερωτώντα. Σας παρακαλώ.
Κύριε Κάτση, σας παρακαλώ. Τώρα δεν καταγραφόμαστε, τα ξέρετε.
ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΚΑΙΡΙΔΗΣ: Επιτρέψτε μου, κύριε Πρόεδρε.
ΙΩΑΝΝΗΣ ΚΕΦΑΛΟΓΙΑΝΝΗΣ (Πρόεδρος της Επιτροπής): Συνεχίστε.
ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΚΑΙΡΙΔΗΣ: Αν ένας συνάδελφος θέλει να σκάβει, αφήστε τον να σκάβει το λάκκο. Αφήστε τον!
ΙΩΑΝΝΗΣ ΚΕΦΑΛΟΓΙΑΝΝΗΣ (Πρόεδρος της Επιτροπής): Συνεχίστε, κύριε Καιρίδη.
ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΚΑΙΡΙΔΗΣ: Θέλει με επιμονή και συνέπεια να τον σκάψει το λάκκο του. Μην τον προστατεύετε!
ΙΩΑΝΝΗΣ ΚΕΦΑΛΟΓΙΑΝΝΗΣ (Πρόεδρος της Επιτροπής): Είναι συνεπής, είναι συνεπής.
Συνεχίστε, κύριε Καιρίδη.
ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΚΑΙΡΙΔΗΣ: Ρωτώ τώρα εσάς, κύριε μάρτυς. Υπάρχει αυτή η στοχευμένη καμπάνια, μέρος της οποίας είναι και αυτή η εξεταστική επιτροπή, κατά τη γνώμη μου. Άλλωστε, γι’ αυτό ο τίτλος της επιτροπής είναι «η χειραγώγηση». Τη χειραγώγηση την κάνετε εσείς. Αν δεν το καταλάβατε, εσείς είσαστε το όργανο της χειραγώγησης…
ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΜΑΥΡΟΣ (Μάρτυς): Είμαστε…
ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΚΑΙΡΙΔΗΣ: …ο χειραγωγών, οι δημοσκόποι.
ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΜΑΥΡΟΣ (Μάρτυς): Ναι, ναι.
ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΚΑΙΡΙΔΗΣ: Θέλω λοιπόν τώρα που είσαστε εδώ, σε αυτή την πολιτική επιτροπή –πολιτικά μιλάμε, δεν είμαστε ούτε δικαστήριο, μπορεί να οδηγηθούμε, αλλά δεν είμαστε δικαστήριο βεβαίως-, θέλω τη δικιά σας πολιτική γνώμη απέναντι σε αυτό το φαινόμενο, της στοχοποίησης δηλαδή των δημοσκοπήσεων, των δημοσκόπων, από συγκεκριμένο πολιτικό χώρο για συγκεκριμένα πολιτικό λόγο και πολιτικά οφέλη, η οποία έρχεται και επανέρχεται. Ξεκίνησε πριν το ’15, κορυφώθηκε το ’15, ξαναέρχεται το ’19. Παρά τις αντιφάσεις, με κεντρική αντίφαση το γεγονός ότι οι εταιρείες που δεν είναι στην Ένωση σας και δεν πληρούν τα επιστημονικά κριτήρια και είναι απολύτως αποδιοπομπαίες, όπως κατάλαβα εγώ από την κατάθεσή σας, η Bridging Europe και η VoxPop, βρίσκουν οι έρευνές τους φιλοξενία όχι απλώς σε ένα ελεύθερο έντυπο, αλλά στο κομματικό επίσημο –επίσημο, έχει σημασία- έντυπο.
Είναι άλλο πράγμα η «Εφημερίδα των Συντακτών» ή μια εφημερίδα οποιαδήποτε, «Τα ΝΕΑ» κ.λπ., επιχειρηματικών συμφερόντων ιδιωτικών, και άλλο πράγμα το επίσημο παραταξιακό έντυπο του ΣΥΡΙΖΑ, που λέγεται «Αυγή». Η αντίφαση.
Θέλω, λοιπόν, μία πολιτική τοποθέτηση εκ μέρους σας για το φαινόμενο, για τη στοχοποίηση και πώς απαντάτε εσείς ως εκπρόσωπος του κλάδου σ’ αυτή τη διαρκή ανακύκλωση της στοχοποίησης.
ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΜΑΥΡΟΣ (Μάρτυς): Κύριε Καιρίδη, η ερώτηση πάει πια ακριβώς στην τρύπα του καρφιού και θα απαντήσω εντίμως, ειλικρινώς, ανοιχτά και με επιστημονικό τρόπο, διότι μέχρι εκεί μου επιτρέπεται. Θα σας πω, λοιπόν, το εξής, ότι, ναι, υπάρχει μια συστηματικότητα από τη μεριά του ΣΥΡΙΖΑ προς τις δημοσκοπήσεις. Το έχουμε παρατηρήσει όλοι, αλλά πιθανότατα το ερμήνευσα γιατί η συγκυρία έδειξε ότι βρίσκεται εν αμύνει τα τελευταία χρόνια, γιατί υπήρξε κυβέρνηση εν μέσω δυσκολιών και στις εκλογές του 2019 ήταν απερχόμενη, άρα αμυνόταν.
Ερμηνεύω γιατί τα τελευταία χρόνια έρχεται με bias τρόπο μονόπαντα αυτό το πράγμα.
Συνεχίζω, όμως, και λέω το εξής. Δεν προσπαθώ να κρατάω ίσες αποστάσεις, γιατί προς εσάς δίνω αυτή την εντύπωση, αλλά δεν είναι έτσι. Δύο μέρες πριν από τις εκλογές του 2019 έκανε ο ΣΚΑΪ μία εκπομπή για τις δημοσκοπήσεις, ενώ έχουν μεσολαβήσει μόνο πέτρινα χρόνια κατηγορίας. Επί τέσσερα χρόνια υπήρχε η απόλυτη χλεύη προς τις εταιρείες δημοσκοπήσεων, την οποία χλεύη «πλήρωναν» και οι άλλες εταιρείες που δεν έκαναν πολιτικές δημοσκοπήσεις, αλλά έκαναν έρευνες καταναλωτικές ή υπηρεσιών, οι οποίες έλεγαν: «Επειδή εσείς είστε παλιόπαιδια, την πληρώνουμε και εμείς για δύο λόγους. Διότι οι ερωτώμενοι δεν μας ανοίγουν τις πόρτες και, αφετέρου, οι πελάτες μάς λένε “Μα, να σας εμπιστευτώ; Αφού δεν πιάνετε τα αποτελέσματα”». Αυτό το πράγμα χωρίς να έχουμε τεκμήρια αθώωσης ή επιστημονικής απάντησης επί τέσσερα χρόνια. Μοιραία μας είχαν κολλήσει στον τοίχο και κάθε τέτοια εκπομπή τη φοβόμασταν να πάμε, γιατί νιώθαμε ότι θα μπούμε στην «αρένα με τα λιοντάρια».
Εκείνη την ημέρα που έγινε η εκπομπή εγώ απεδέχθην την πρόσκληση ως Πρόεδρος του ΣΕΔΕΑ και πήγα στα «λιοντάρια», εννοώντας τους δημοσιογράφους και τους παρόντες και τους πολιτικούς. Την ίδια μέρα, τελείως συμπτωματικά, ο Πρωθυπουργός τότε στη Βουλή αφιέρωσε πέντε με δέκα λεπτά περίπου κατηγορώντας τις εταιρείες δημοσκοπήσεων, με λέξεις κάπως περίεργες, που δεν θέλω να τις πω, ότι ούτε λίγο ούτε πολύ δεν κάνουμε καλά τη δουλειά μας και όλη αυτή τη χειραγώγηση την οποία αναφέρατε πριν, παρασυρόμενος, αν μου επιτρέπετε, από κάποιους από τους συμβούλους που είχε δίπλα του για το ποια είναι τα πραγματικά αποτελέσματα. Οπότε, την ώρα που αρχίζει η εκπομπή «πέφτει» το βίντεο της τοποθέτησης του Πρωθυπουργού τότε της χώρας και με το που τελειώνει το βίντεο δέχομαι ένα μικρόφωνο στο στόμα από τη δημοσιογράφο, η οποία ωμά καρφωτά μου λέει: «Τι έχετε να πείτε επί του συγκεκριμένου θέματος, κύριε Μαύρο;».
ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ (ΜΠΑΜΠΗΣ) ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΙΟΥ: Τι άλλο να σας έλεγε;
ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΜΑΥΡΟΣ (Μάρτυς): Δεν κατηγορώ τον ΣΚΑΪ. Απλά, λέω τη δυσκολία της στιγμής για μας χωρίς να έχουμε αποδείξεις, κύριε Παπαδημητρίου. Δεν κατηγορώ τον ΣΚΑΪ, το αντίθετο. Ο ΣΚΑΪ έδωσε βήμα. Και άλλοι είχαν δώσει πριν, απλά εγώ παραμονές των εκλογών «έβαλα το κεφάλι μου στον ντορβά».
Τότε, λοιπόν, η απάντηση η δική μου ήταν η εξής: «Αφού, λοιπόν, εμείς όλοι οι δημοσκόποι είμαστε συλλήβδην κλέφτες και οτιδήποτε άλλο μπορείτε να φανταστείτε και χειραγωγοί και ό,τι άλλο, τότε γιατί το τότε Μαξίμου, η Βουλή των Ελλήνων και τα γραφεία του συγκεκριμένου κόμματος αγόραζαν τρεις συνδρομές συστάσεις;». Υπήρξε δημοσιογράφος ο οποίος, πριν προλάβει να ακούσει το «τρεις συνδρομές», πετάχτηκε και είπε: «Για να μπορούν να σας ελέγχουν, κύριε Μαύρο, να ξέρουν τι δημοσιεύετε».
Και λέω: Χρειαζόντουσαν τρεις συνδρομές για να το κάνουν αυτό το πράγμα; Μία δεν τους έφτανε; Άρα, εμπιστεύονται τις δημοσκοπήσεις. Απλά, όταν αμύνεται ο συγκεκριμένος χώρος, αμύνεται με λίγο πιο έντονο τρόπο απ’ ό,τι το κάνουν άλλα κόμματα που είναι πιο νηφάλια, δημιουργώντας έτσι πρόβλημα και σε μας, επιχειρηματικά και δεοντολογικά, και στη λειτουργία μερικές φορές στα όρια της δημοκρατίας.
Την επομένη των εκλογών δέχτηκα -κάτι που τιμά αυτόν που μου το έστειλε και το λέω μετά λόγου γνώσεως αυτό το πράγμα- μία τεράστια «συγγνώμη» στο κινητό μου. Τον τιμά γιατί από τη θέση που είχε θα μπορούσε και να το «πνίξει», να μην πει τίποτα. Τιμά επίσης και δίνει και μια ερμηνεία το γεγονός ότι ο συγκεκριμένος άνθρωπος έδιωξε από δίπλα του τους συμβούλους εκείνους οι οποίοι τον παρέσυραν σε ατοπήματα.
Αυτό που δεν καταλαβαίνω, όμως, είναι μετά από αυτό, γιατί εμείς έχουμε ξαναμπεί στο στόχαστρο. Θα μου πείτε –λείπει ο κ. Ραγκούσης, αλλά είναι εδώ ο κ. Κάτσης και οι υπόλοιποι συνάδελφοι- ότι: Μα, εμείς δεν απευθυνόμαστε στο σύνολο των δημοσκοπήσεων. Εμείς έχουμε πει για μία συγκεκριμένη δημοσκόπηση. Ναι, αλλά οι διατυπώσεις που υπάρχουν από δω κι από εκεί τελικά δεν είναι μόνο η Opinion Poll, είναι ένας ολόκληρος κλάδος.
ΜΑΡΙΟΣ ΚΑΤΣΗΣ: Από πού προκύπτει αυτό, κύριε μάρτυς;
ΙΩΑΝΝΗΣ ΚΕΦΑΛΟΓΙΑΝΝΗΣ (Πρόεδρος της Επιτροπής): Κύριε Κάτση, σας παρακαλώ. Σας παρακαλώ. Απαντάει ο μάρτυρας.
Ολοκληρώσατε, κύριε Καιρίδη;
ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΚΑΙΡΙΔΗΣ: Είναι σημαντικό –και κλείνω, κύριε Πρόεδρε, για να μην φάμε άλλον χρόνο- που μας εξήγησε και την οικονομική διάσταση, την οποία προσωπικά δεν είχα πλήρως υπόψη μου, ότι δηλαδή ένας ολόκληρος κλάδος, με χιλιάδες εργαζόμενους έχει υποφέρει από αυτή τη στοχοποίηση.
ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΜΑΥΡΟΣ (Μάρτυς): Σας εξήγησα τεκμηριωμένα.
ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΚΑΙΡΙΔΗΣ: Το κατάλαβα. Επιτρέψτε μου να πω ότι δεν υποτιμώ καθόλου τη ζημιά την οικονομική, τη ζημιά στις θέσεις εργασίας και στα εισοδήματα των συμπολιτών μας που είναι πάρα πολύ σημαντική. Όμως, επειδή εδώ έχουμε μεγαλύτερη ίσως προτεραιότητα για τα θεσμικά, κρατώ το τελευταίο, δηλαδή το πλήγμα στη δημοκρατία που αποτελεί αυτή η διαρκής υπονόμευση της εμπιστοσύνης, η διαρκής συνωμοσιολογία η οποία γίνεται βεβαίως στο διαδίκτυο, είναι κομμάτι του καιρού μας.
Όταν, ωστόσο, γίνεται από μεγάλο κόμμα, Αξιωματική Αντιπολίτευση, τότε παίρνει άλλες διαστάσεις και αποτελεί πραγματικό πρόβλημα για τη λειτουργία της δημοκρατίας μας. Και ενδεχομένως, φεύγοντας από εδώ να ξαναβρεθεί κάποιος ο οποίος, εν κρυπτώ βεβαίως, θα σας στείλει αυτό το «συγγνώμη» εκ νέου, αλλά πολύ φοβάμαι ότι θα επιμείνουν δημοσίως σε αυτά για τα οποία συνέχεια ζητούν συγγνώμη.
ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΜΑΥΡΟΣ (Μάρτυς): Δεν το ξέρω. Ελπίζω πως όχι, γιατί βλέπω μια υγιή κουβέντα σήμερα εδώ. Δεν βλέπω κακές προθέσεις.
ΙΩΑΝΝΗΣ ΚΕΦΑΛΟΓΙΑΝΝΗΣ (Πρόεδρος της Επιτροπής): Προτού δώσω τον λόγο για πέντε λεπτά στην κ. Βρυζίδου, κύριε μάρτυς, για να καταγραφεί στα πρακτικά, ποιος σας έστειλε τη συγγνώμη στο κινητό;
ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΜΑΥΡΟΣ (Μάρτυς): Μπορώ να μην απαντήσω; Έχω το δικαίωμα;
ΙΩΑΝΝΗΣ ΚΕΦΑΛΟΓΙΑΝΝΗΣ (Πρόεδρος της Επιτροπής): Αφού το είπατε δημόσια, νομίζω…
ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΜΑΥΡΟΣ (Μάρτυς): Είπα ότι κάποιος σημαίνων άνθρωπος μου έστειλε μια συγνώμη.
ΙΩΑΝΝΗΣ ΚΕΦΑΛΟΓΙΑΝΝΗΣ (Πρόεδρος της Επιτροπής): Μάλιστα. Εντάξει.
ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΚΑΙΡΙΔΗΣ: Ευχαριστούμε πολύ για την υπομονή και για τις απαντήσεις που μας δώσατε. Ήθελα να σας ρωτήσω για την όποια διαφοροποίηση μεταξύ των δύο διαφημιστικών εκστρατειών, τη δικιά σας και την προηγούμενη, για την οποία έγινε πολύ λόγος, ιδίως από τους συναδέλφους του ΣΥΡΙΖΑ.
Πρώτον, για το χρονικό: Στη δική σας περίπτωση οι χρόνοι που μας είπατε είναι 24 Δεκεμβρίου και ήσασταν στον αέρα 15 Φεβρουαρίου;
ΣΑΒΒΑΣ ΝΙΚΟΛΑΟΥ (Μάρτυς): 24 Δεκεμβρίου ήταν η προκήρυξη 29 ήταν η κατάθεση της πρότασης, 8 Φεβρουαρίου υπογράψαμε τη σύμβαση και στις 15 Φεβρουαρίου ήμασταν στον αέρα.
Άρα, από24 Δεκεμβρίου μέχρι 15 Φεβρουαρίου ήταν όλα τα τυπικά. Ένα σημαντικό διάστημα.
ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΚΑΙΡΙΔΗΣ: Είναι κοντά στις πενήντα μέρες. Αντιθέτως, στην πρώτη καμπάνια -αν θυμάμαι καλά- τα πράγματα έτρεξαν από τα μέσα Μαρτίου μέχρι τις αρχές Απριλίου που ολοκληρώθηκαν όλα. Δηλαδή η σύμβαση υπογράφηκε μια βδομάδα μετά, άρα μιλάμε για δεκαπέντε…
ΣΑΒΒΑΣ ΝΙΚΟΛΑΟΥ (Μάρτυς): Τα της σύμβασης και τυπικά δεν τα ξέρω, αλλά σίγουρα η καμπάνια ήτανε λιγότερο από σαράντα πέντε μέρες, αν δεν κάνω λάθος, όλη η καμπάνια.
ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΚΑΙΡΙΔΗΣ: Μετά που έτρεξε.
ΣΑΒΒΑΣ ΝΙΚΟΛΑΟΥ (Μάρτυς): Ναι.
ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΚΑΙΡΙΔΗΣ: Πριν αρχίσει να τρέχει. Δεν αναφέρομαι σε αυτό. Αναφέρομαι για το τυπικό αν θα έπρεπε να γίνει με πρόσκληση ή με ανάθεση -όπως έγινε με ανάθεση- και στη συνέχεια πράξη νομοθετικού περιεχομένου.
Η δικιά σας η διαδικασία κράτησε περίπου δύο μήνες, μέχρι να αρχίσει να υλοποιείται.
ΣΑΒΒΑΣ ΝΙΚΟΛΑΟΥ (Μάρτυς): 24 Δεκεμβρίου με 15 Φεβρουαρίου. Όσο διάστημα είναι αυτό.
ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΚΑΙΡΙΔΗΣ: Ενώ το πρώτο κράτησε δεκαπέντε μέρες, μέχρι να αρχίσει να υλοποιείται και υλοποιήθηκε μετά για ενάμιση μήνα, ενώ για σας ήταν αρκετοί μήνες…
ΣΑΒΒΑΣ ΝΙΚΟΛΑΟΥ (Μάρτυς): Έξι με επτά μήνες.
ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΚΑΙΡΙΔΗΣ: Άρα, θέλω να καταλάβουμε εδώ στην επιτροπή τη διαφοροποίηση τη χρονική, το κατεπείγον του πρώτου -κατεπείγον με την έννοια ότι εμφανίστηκε ο ιός και έπρεπε γρήγορα, γρήγορα να τρέξουμε για να σώσουμε ζωές- σε σχέση με μια μεγαλύτερη άνεση που μας έδινε το δεύτερο. Κάπως έτσι εγώ το καταλαβαίνω.
ΣΑΒΒΑΣ ΝΙΚΟΛΑΟΥ (Μάρτυς): Με τον τρόπου που το περιγράφετε, παρόλο που δεν ξέρω τα τυπικά της προηγούμενης καμπάνιας…
ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΚΑΙΡΙΔΗΣ: Αν είναι έτσι όπως σας τα λέω, το καταλαβαίνετε.
ΣΑΒΒΑΣ ΝΙΚΟΛΑΟΥ (Μάρτυς): …αν η δική μας διαδικασία, η οποία ήταν νομίζω ό,τι πιο ξεκάθαρο γίνεται, κράτησε σαράντα με σαράντα πέντε μέρες, πραγματικά θα είναι περίεργο μια διαδικασία σαράντα μέρες στα τυπικά και σαράντα μέρες στον αέρα. Είναι ένα θέμα.
ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΚΑΙΡΙΔΗΣ: Ωραία. Τώρα…
ΣΑΒΒΑΣ ΝΙΚΟΛΑΟΥ (Μάρτυς): Φαντάζομαι, δηλαδή, ότι κάποιος να «φάει» σαράντα μέρες για να βγει στον αέρα σαράντα μέρες, υποθέτω ότι για να θέλει να βγει τόσο γρήγορα, θα θέλει κάτι γρήγορο. Δεν το ξέρω, όμως. Επαναλαμβάνω, με αυτά που μου λέτε, δεν είχα συνειδητοποιήσει τις σαράντα μέρες που είχαμε στις διαπραγματεύσεις.
ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗ (ΚΑΤΕΡΙΝΑ) ΠΑΠΑΚΩΣΤΑ – ΠΑΛΙΟΥΡΑ: Άλλοι δεν είχαν ούτε δύο βδομάδες.
ΙΩΑΝΝΗΣ ΚΕΦΑΛΟΓΙΑΝΝΗΣ (Πρόεδρος της Επιτροπής): Κυρία Παπακώστα, μην διακόπτετε, παρακαλώ.
Κύριε Καιρίδη, παρακαλώ, έχετε τον λόγο.
ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΚΑΙΡΙΔΗΣ: Τώρα, ως προς τον αποκλεισμό μέσων ενημέρωσης, γιατί ξέρετε εδώ από «Λίστα Πέτσα» καταντήσαμε να είμαστε «Λίστα Documento». Υπήρχε και αυτό, αλλά δεν σας αφορά εσάς. Έγινε, όμως, πάρα πολύ λόγος γι’ αυτό και ο προηγούμενος μάρτυρας, ο κ. Γκάλγκος, επειδή ερωτηθεί, μας δήλωσε ότι αποκλείστηκαν αυτά τα μέσα από την εταιρεία χωρίς καμμία παρέμβαση διότι το μήνυμα που εξέπεμπαν αντιτίθετο στο μήνυμα της καμπάνιας.
Θυμάμαι χαρακτηριστικά ότι είχε δηλώσει «Δεν μπορείς να λες από τη μια «Μένουμε Σπίτι» και από την άλλη «μένουμε ταπί»». Και αναρωτιέμαι για σας. Εσείς δεν κάνατε τέτοιους αποκλεισμούς;
ΣΑΒΒΑΣ ΝΙΚΟΛΑΟΥ (Μάρτυς): Όχι.
ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΚΑΙΡΙΔΗΣ: Μπορείτε να μας πείτε τη φιλοσοφία, να καταλάβουμε γιατί τους περιλάβατε όλους και τους αντιεμβολιαστές, να πούμε;
ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗ (ΚΑΤΕΡΙΝΑ) ΠΑΠΑΚΩΣΤΑ-ΠΑΛΙΟΥΡΑ: Η Ελεύθερη Ώρα.
ΣΑΒΒΑΣ ΝΙΚΟΛΑΟΥ (Μάρτυς): Συγγνώμη;
ΙΩΑΝΝΗΣ ΚΕΦΑΛΟΓΙΑΝΝΗΣ (Πρόεδρος της Επιτροπής): Απαντήστε, κύριε μάρτυρα, στην ερώτηση του κ. Καιρίδη.
ΣΑΒΒΑΣ ΝΙΚΟΛΑΟΥ (Μάρτυς): Κοιτάξτε, εμείς όπως είπα σε όλη τη διάρκεια της κουβέντας χρησιμοποιήσαμε τεχνοκρατικά κριτήρια.
Η εφημερίδα Documento αν δεν κάνω λάθος είχε -δεν ξέρω τι έχει αυτήν τη στιγμή- κάπου 11,5-12 χιλιάδες φύλλα. Είχε μια αναγνωσιμότητα γύρω στο 1,1%, είχε ένα πιστό κοινό. Με αυτά τα κριτήρια και με την όποια διείσδυση έχουν τα δύο sites τα οποία έχει, κρίναμε σκόπιμο να είναι στην εμβολιαστική καμπάνια, που μιλάμε. Η εμβολιαστική καμπάνια ήταν ένα χρόνο μετά το πρώτο. Δεν θυμάμαι αλλά δεν είμαι βέβαιος αν είχε άρθρα αντιεμβολιαστικά η συγκεκριμένη εφημερίδα. Δεν είμαι βέβαιος αν είχε αντιεμβολιαστικά άρθρα, αλλά κρίναμε μόνο με βάση τα τεχνοκρατικά κριτήρια.
ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΚΑΙΡΙΔΗΣ: Άρα δεν μπήκατε στο content. Δεν πήγατε στο περιεχόμενο του κάθε μέσου. Πήρατε τα νούμερα και πόση διεισδυτικότητα είχαν και ανάλογα δώσατε την ποσότητα.
ΣΑΒΒΑΣ ΝΙΚΟΛΑΟΥ (Μάρτυς): Θα σας πω δυο συγκεκριμένα παραδείγματα, που το content έπαιξε ρόλο. Δύο και μοναδικά. Το θυμήθηκα τώρα που το συζητάμε και άκουσα και την κ. Παπακώστα να λέει.
ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΚΑΙΡΙΔΗΣ: Πείτε μας.
ΣΑΒΒΑΣ ΝΙΚΟΛΑΟΥ (Μάρτυς): Δύο εφημερίδες μόνο δεν πήραν διαφήμιση. Η Ελεύθερη Ώρα και το Μακελειό.
ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΚΑΙΡΙΔΗΣ: Δεν πήραν. Γιατί;
ΣΑΒΒΑΣ ΝΙΚΟΛΑΟΥ (Μάρτυς): Για το content που είπατε, για να το πω διαφημιστικά.
ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗ (ΚΑΤΕΡΙΝΑ) ΠΑΠΑΚΩΣΤΑ-ΠΑΛΙΟΥΡΑ: Πείτε το ακριβώς.
ΙΩΑΝΝΗΣ ΚΕΦΑΛΟΓΙΑΝΝΗΣ (Πρόεδρος της Επιτροπής): Παρακαλώ.
ΣΑΒΒΑΣ ΝΙΚΟΛΑΟΥ (Μάρτυς): Και όλες αυτές τις κραυγές για τα ψάρια και όλα αυτά τα οποία έλεγαν.
ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΚΑΙΡΙΔΗΣ: Τα ψάρια;
ΣΑΒΒΑΣ ΝΙΚΟΛΑΟΥ (Μάρτυς): Ναι, ότι θα βγάλουμε λέπια αν κάνουμε εμβόλια κ.λπ.
ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΚΑΙΡΙΔΗΣ: Ενδιαφέρον. Δεν το ήξερα. Έχω χάσει μερικά τεύχη από τον επιστημονικό διάλογο.
ΣΑΒΒΑΣ ΝΙΚΟΛΑΟΥ (Μάρτυς): Αυτές οι δύο εφημερίδες από όσο θυμάμαι είναι οι μόνες οι οποίες…
(Θόρυβος στην Αίθουσα)
ΙΩΑΝΝΗΣ ΚΕΦΑΛΟΓΙΑΝΝΗΣ (Πρόεδρος της Επιτροπής): Παρακαλώ! Λίγο ηρεμία κάτω.
Κύριε Καιρίδη, παρακαλώ συνεχίστε.
ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΚΑΙΡΙΔΗΣ: Άρα για να καταλάβω υπήρξαν και σε εσάς έστω αυτοί οι λιγοστοί αποκλεισμοί με βάση το περιεχόμενο;
ΣΑΒΒΑΣ ΝΙΚΟΛΑΟΥ (Μάρτυς): Αυτές οι δύο εφημερίδες, ναι δεν πήραν.
ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΚΑΙΡΙΔΗΣ: Η απόφαση αυτή ήταν δικιά σας;
ΣΑΒΒΑΣ ΝΙΚΟΛΑΟΥ (Μάρτυς): Ναι.
ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΚΑΙΡΙΔΗΣ: Υπήρξε κάποιος επηρεασμός από την πολιτική εξουσία;
ΣΑΒΒΑΣ ΝΙΚΟΛΑΟΥ (Μάρτυς): Κανένας.
ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΚΑΙΡΙΔΗΣ: Από την αναθέτουσα αρχή;
ΣΑΒΒΑΣ ΝΙΚΟΛΑΟΥ (Μάρτυς): Όχι.
ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΚΑΙΡΙΔΗΣ: Μόνοι σας. Επειδή οι ίδιες εφημερίδες, τα ίδια μέσα ενημέρωσης, πώς να τα πούμε αλλιώς, δεν έχω τρόπο να το περιγράψω διαφορετικά, η ελληνική γλώσσα είναι φτωχή καμιά φορά, αυτά τα … αποκλείστηκαν και από την πρώτη καμπάνια. Αν ήσασταν εσείς στην πρώτη καμπάνια, θα τα αποκλείατε προφανώς και από εκεί λίγο, πολύ.
ΣΑΒΒΑΣ ΝΙΚΟΛΑΟΥ (Μάρτυς): Αν είχαν την ίδια ρητορική και κεντρικά άρθρα περί του «Μένουμε Σπίτι», προφανώς.
ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΚΑΙΡΙΔΗΣ: Άρα όπως και στην πρώτη καμπάνια έτσι και στη δεύτερη καμπάνια υπήρξαν κάποιοι ελάχιστοι αποκλεισμοί με βάση το περιεχόμενο. Και η διαδικασία που ακολουθήθηκε από το Υπουργείο είχε να κάνει περισσότερο με τους χρονισμούς, δηλαδή στη μία περίπτωση είχαμε δύο μήνες καιρό μέχρι να βγει το μήνυμα στον αέρα, ενώ στην πρώτη καμπάνια είχαμε μόλις μερικές μέρες καιρό, δεκαπέντε νομίζω, που κάθισα και τις μέτρησα, μεταξύ 17 Μαρτίου και 2 Απριλίου, που βγήκε το μήνυμα στον αέρα αν θυμάμαι καλά και αυτό δημιουργούσε μια μεγαλύτερη πίεση στην πρώτη περίπτωση, θα έλεγε κανείς. Έτσι δεν είναι;
ΣΑΒΒΑΣ ΝΙΚΟΛΑΟΥ (Μάρτυς): Δεν ξέρω, δεν μπορώ να απαντήσω. Αυτό που ξέρω είναι ότι βγήκε συνολικά λιγότερο από σαράντα πέντε ημέρες η διάρκεια της πρώτης καμπάνιας. Το δικό μας ήταν εξίμισι μήνες.
ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΚΑΙΡΙΔΗΣ: Ναι, δεν αναφερόμαστε στη διάρκεια…
ΙΩΑΝΝΗΣ ΚΕΦΑΛΟΓΙΑΝΝΗΣ (Πρόεδρος της Επιτροπής): Ολοκληρώστε, κύριε Καιρίδη.
ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΚΑΙΡΙΔΗΣ: Ολοκληρώνω και ερωτώ. Υπήρξε κάποια επίδραση όλης αυτής της φασαρίας που έχει γίνει με την Εξεταστική Επιτροπή, με τις συζητήσεις που έγιναν εκτός Βουλής για τη διαφημιστική καμπάνια στη δουλειά σας;
ΣΑΒΒΑΣ ΝΙΚΟΛΑΟΥ (Μάρτυς): Όχι, κάναμε τη δουλειά με τα ίδια κριτήρια ποιοτικά αξιοπιστίας και αποτελεσματικότητας…
ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΚΑΙΡΙΔΗΣ: Τώρα, τώρα, σήμερα.
ΣΑΒΒΑΣ ΝΙΚΟΛΑΟΥ (Μάρτυς): …και εξακολουθούμε να κάνουμε την ίδια δουλειά όπως την κάναμε πάντα.