5.4.2018
Δεν υπάρχουν πολλά θέματα στα οποία να συμφωνούν όλοι οι οικονομολόγοι. Πολλές φορές δεν συμφωνούν ούτε με τον ίδιο τους τον εαυτό. Έχει μείνει ιστορική η ρήση του Αμερικάνου Προέδρου Χάρυ Τρούμαν ότι θέλει έναν «μονόχειρα» οικονομολόγο που να μην του λέει “on the one hand but on the other…”.
Ωστόσο, αν σε κάτι συμφωνούν οι περισσότεροι οικονομολόγοι παγκοσμίως αυτό είναι οι ευεργετικές συνέπειες του ελεύθερου εμπορίου για την οικονομική ευημερία. Στο ζήτημα αυτό, οι οικονομολόγοι είναι λίγο-πολύ «μονόχειρες», δηλαδή της ίδιας άποψης. Άλλωστε, τα κλασικά οικονομικά έχουν ως αφετηρία την αρχή του συγκριτικού πλεονεκτήματος του Άγγλου David Ricardo, η οποία αποτελεί το λογικό θεμέλιο υπέρ του διεθνούς εμπορίου.
Υπάρχουν, ωστόσο, κάποια θέματα στα οποία η επιστημονική αντίληψη των ειδικών από τη μια και η γνώμη των απλών ανθρώπων από την άλλη βρίσκονται σε μεγάλη απόσταση. Λίγα είναι τα θέματα στα οποία η απόσταση αυτή να είναι τόσο χαώδης όσο το ζήτημα του ελεύθερου εμπορίου.
Το αποτέλεσμα είναι το ελεύθερο εμπόριο συχνά να δαιμονοποιείται από αδίστακτους πολιτικούς επιχειρηματίες, όπως τώρα βλέπουμε να συμβαίνει με τον Ντόναλντ Τραμπ. Ο Τραμπ εξελέγη υποσχόμενος ότι θα μειώσει το εμπορικό έλλειμμα των ΗΠΑ με την Κίνα, που το 2017 έφθασε τα 375 δισεκατομμύρια δολάρια. Καθώς η εσωτερική πολιτική του ατζέντα είναι ανεφάρμοστη ή μπλοκαρισμένη από το Κογκρέσο και τα δικαστήρια, ο Τραμπ χρησιμοποιεί τα προεδρικά προνόμια για να ικανοποιήσει την κομματική του βάση, κατασκευάζοντας εξωτερικούς εχθρούς.
Πολλοί στην Αμερική αισθάνονται δυσάρεστα με την άνοδο της Κίνας. Όμως, η γεω-στρατηγική διαχείριση της μεταφοράς ισχύος στην ασιατική υπερδύναμη θα πρέπει να γίνει με εξαιρετική προσοχή. Στο παρελθόν η κακή διαχείριση τέτοιων μεταβάσεων (power transitions) οδήγησαν σε μεγάλες τραγωδίες.