Μετά την κρίση: δημόσια υγεία, οικονομία, πολιτική – συνομιλώντας με τους ειδικούς (Ηλίας Μόσιαλος/Στάθης Καλύβας/Πάνος Τσακλόγλου)

Τη Δευτέρα 4 Μαΐου 2020, σε ζωντανή αναμετάδοση στη σελίδα του Facebook του Δημήτρη Καιρίδη – Δημήτρης Καιρίδης-Dimitris Kairidis, πραγματοποιήθηκε, με μεγάλη επιτυχία και τη συμμετοχή πάνω από 10.000 θεατών, η διαδικτυακή συζήτηση που διοργάνωσε το Δίκτυο Ναυαρίνο της Πολιτιστικής Εταιρίας Επιχειρηματιών Βορείου Ελλάδας, με συντονιστή τον Δημήτρη Καιρίδη και τη συμμετοχή των τριών διακεκριμένων Ελλήνων επιστημόνων: Στάθη Καλύβα – Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, Ηλία Μόσιαλο – London School of Economics και Παναγιώτη Τσακλόγλου – Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών.

Σχετικά με την υγειονομική αντιμετώπιση της κρίσης, o Ηλίας Μόσιαλος ήταν κατηγορηματικός: αν δεν είχαμε πάρει μέτρα εγκαίρως, θα είχαμε τα ίδια ποσοστά κρουσμάτων και νεκρών με την Ισπανία και τη Μεγάλη Βρετανία. Η αντίδραση της κυβέρνησης υπήρξε άμεση και αποτελεσματική. Πλέον, η χαλάρωση των μέτρων και δη το άνοιγμα των σχολείων, γίνονται με βάση τις πιο ήπιες προσεγγίσεις και με ιδιαίτερη προσοχή, προκειμένου να αποφευχθούν κινήσεις υψηλού ρίσκου. Τα βήματα της πολιτικής ηγεσίας είναι εξαιρετικά προσεκτικά καθώς η επιστήμη γύρω από τον κορονοϊό διαρκώς εξελίσσεται.

Σχολιάζοντας την πολιτική αντιπαράθεση μεταξύ κυβέρνησης και αντιπολίτευσης για τα οικονομικά μέτρα και τον προγραμματισμό τους, ο Πάνος Τσακλόγλου τόνισε ότι δεν γίνεται να παρθούν όλα τα μέτρα εμπροσθοβαρώς. Η διάρκεια και η ένταση της οικονομικής κρίσης, που θα επέλθει από την πανδημία, παραμένουν, προς το παρόν, άγνωστες και ως εκ τούτου το κράτος πρέπει να είναι σε θέση να έχει «εφόδια» και για όσα θα ακολουθήσουν και να μην βρεθεί όμηρος των αγορών όπως στο παρελθόν.

Για τον Στάθη Καλύβα, οι επιστημονικές εξελίξεις θα καθορίσουν το πλήγμα στην οικονομία και αυτό με τη σειρά του θα διαμορφώσει τις πολιτικές συνέπειες της επόμενης μέρας από την πανδημία. Ήδη παρατηρείται μία έντονη πολιτική πόλωση μεταξύ εκείνων που θέλουν την οικονομία «ανοιχτή» και εκείνων που προτάσσουν τη δημόσια υγεία.

Εν κατακλείδι, η ανεξάρτητη μεταβλητή είναι η ένταση της πανδημίας του κορονοϊού που θα επηρεάσει τις εξαρτημένες μεταβλητές της οικονομίας και της πολιτικής. Όμως, παραμένουν προς το παρόν, πολλές αβεβαιότητες, όπως το ακριβές ποσοστό θνησιμότητας και μεταδοτικότητας του κορονοϊού, η ανοσία και η διάρκειά της για όσους νόσησαν, η εποχικότητα του κορονοϊού και, βέβαια, το φάρμακο και το εμβόλιο για την ουσιαστική αντιμετώπισή του. Αυτές οι υγειονομικές αβεβαιότητες τροφοδοτούν την ευρύτερη οικονομική αβεβαιότητα που, με τη σειρά της, δεν επιτρέπει ασφαλείς πολιτικές προβλέψεις. Οι κυβερνήσεις και οι κοινωνίες θα πρέπει να ισορροπήσουν με επιτυχία ανάμεσα στις απαιτήσεις της δημόσιας υγείας και σε αυτές της οικονομίας. Για το λόγο αυτό, η δεύτερη φάση της πανδημίας, που άρχισε χθες Δευτέρα 4 Μάϊου με το σταδιακό «ξεκλείδωμα» της κοινωνίας, είναι κρίσιμη, στο βαθμό που μπορεί να επιτρέψει με ασφάλεια την επιστροφή μιας κανονικότητας.