28.2.2019
Χθες Τετάρτη, το Πακιστάν κατέρριψε ένα μαχητικό αεροσκάφος της πολεμικής αεροπορίας της Ινδίας και συνέλαβε τον διασωθέντα πιλότο του. Μια μέρα νωρίτερα, την Τρίτη, η Ινδία είχε εξαπολύσει μια πυραυλική επίθεση εναντίον ενός στόχου που πίστευε ότι αποτελούσε ένα στρατόπεδο εκπαίδευσης τρομοκρατών εντός του Πακιστάν. Πριν μερικές εβδομάδες, 40 Ινδοί παραστρατιωτικοί αστυνομικοί σκοτώθηκαν σε μια βομβιστική επίθεση στο Κασμίρ.
Ο φόβος τώρα είναι ότι ο σκληροπυρηνικός, ινδουιστής-εθνικιστής πρωθυπουργός της Ινδίας, Ναρέντρα Μόντι, θα κλιμακώσει τη σύγκρουση ενόψει των κρίσιμων εθνικών εκλογών που αντιμετωπίζει στο εσωτερικό σε λιγότερο από τρεις μήνες.
Η σύγχρονη Ινδία και το Πακιστάν γεννήθηκαν ταυτόχρονα το 1947, με την αποχώρηση των Βρετανών αποικιοκρατών και τον χωρισμό της αχανούς χερσονήσου. Το 1971, με τη βοήθεια της Ινδίας, το ανατολικό Πακιστάν αποσχίστηκε και ανακηρύχθηκε στο ανεξάρτητο κράτος του Μπαγκλαντές. Η Ινδία και το Πακιστάν έχουν πολεμήσει, μέχρι σήμερα, τέσσερις φορές, τις τρεις για το Κασμίρ.
Το Κασμίρ είναι η βορειότερη επαρχία της χερσονήσου, στους πρόποδες των επιβλητικών Ιμαλαΐων. Η πλειοψηφία του πληθυσμού της επαρχίας είναι μουσουλμάνοι όμως το μεγαλύτερο τμήμα της επαρχίας ελέγχεται από την Ινδία. Το Πακιστάν δεν αποδέχτηκε ποτέ τον διαμελισμό του Κασμίρ και το ζήτημα αφέθηκε να δηλητηριάσει τις σχέσεις μεταξύ των δυο γειτόνων.
Το Πακιστάν δεν μπορεί να αντιμετωπίσει κατά μέτωπο την Ινδία. Όποτε το επιχείρησε έχασε. Αντιθέτως, έχει υποστηρίξει μια εκστρατεία μουσουλμάνων εξτρεμιστών εναντίον της ινδικής κυριαρχίας στο Κασμίρ, προσφέροντας άσυλο και χρηματοδότηση σε τρομοκράτες που δρουν εναντίον της Ινδίας. Σήμερα, το Κασμίρ θεωρείται η πιο στρατικοποιημένη περιοχή του πλανήτη. Το πρόβλημα περιπλέκεται από το γεγονός ότι και οι δυο χώρες κατέχουν πυρηνικά όπλα και το απρόβλεπτο Πακιστάν έχει, κατά καιρούς, δείξει μια διάθεση να τα χρησιμοποιήσει αν πιεστεί από τον υπέρτερο αντίπαλό του.
Η αλήθεια είναι ότι το Πακιστάν παραπαίει και, συχνά, εκπέμπει την εικόνα ενός αποτυχημένου κράτους, όπου ο στρατός, οι διάφορες δυνάμεις ασφαλείας και οι μυστικές υπηρεσίες ανταγωνίζονται μεταξύ τους, έχουν αυτονομηθεί, εδώ και πολύ καιρό, από την αδύναμη πολιτική εξουσία και εκτρέφουν επικίνδυνα εξτρεμιστικά δίκτυα τζιχαντιστών. Την ώρα που η Ινδία φιλοδοξεί να γίνει, οικονομικά, η επόμενη Κίνα, το Πακιστάν εξελίσσεται σε ένα μεγάλο διεθνές πρόβλημα που τροφοδοτεί με αστάθεια την πολύ ευαίσθητη περιοχή της νότιας Ασίας, στην οποία εμπλέκονται και οι δυο πιο μεγάλες δυνάμεις του διεθνούς συστήματος, οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Κίνα.
Μια ενδεχόμενη ανάφλεξη στη νότια Ασία θα είχε καταστροφικές συνέπειες για τις προοπτικές ευημερίας της περιοχής αλλά και για τη διεθνή ειρήνη ευρύτερα.