«Κοιτάζω τη γη και είναι τόσο όμορφη» ήταν τα πρώτα λόγια του πρώτου ανθρώπου στο διάστημα, του θρυλικού Γιούρι Γκαγκάριν, πριν από 60 χρόνια, στις 12 Απριλίου 1961, όταν εκτοξεύτηκε μέσα σε μια μικρή κάψουλα, από το σοβιετικό κοσμοδρόμιο Μπαϊκονούρ, σε ύψος 327 χλμ στο διάστημα, και, με ταχύτητα 27.000 χλμ/ώρα, έκανε τον γύρο της Γης σε 1 ώρα και 48 λεπτά.
Οι επιστήμονες του είχαν δώσει 5% πιθανότητες να επιβιώσει και η επιστροφή του στη Γη φάνταζε ένα σχεδόν απίθανο ενδεχόμενο, το όλο εγχείρημα έμοιαζε με αποστολή αυτοκτονίας. Με την πτήση του Γκαγκάριν δόθηκαν απαντήσεις σε κρίσιμα ερωτήματα για την αντοχή του ανθρώπινου εγκεφάλου και οργανισμού γενικότερα σε συνθήκες μεγάλων πιέσεων και έλλειψης βαρύτητας. Έτσι άνοιξε ο δρόμος για την εποποιία του ανθρώπου στο διάστημα που συνεχίζεται. Σήμερα είναι η Παγκόσμια Ημέρα της Κοσμοναυτικής.
Το πιο σημαντικό ίσως πρώτο επίτευγμα του “ταξιδιού” μας στο διάστημα ήταν η φωτογραφία της γης από ψηλά. Για πρώτη φορά, συνειδητοποιήσαμε, με τη ακατανίκητη δύναμη της εικόνας, το απειροελάχιστο μέγεθος της γης μας μέσα στην απεραντοσύνη του διαστήματος και το εύθραυστο της ζωής σε αυτή.
Η φωτογραφία αυτή γέννησε το σύγχρονο οικολογικό κίνημα, που τα αιτήματά του, για αειφορία και προστασία του περιβάλλοντος, είναι σήμερα περισσότερο επίκαιρα από ποτέ. Μια φωτογραφία από ένα “ταξίδι” άλλαξε τον τρόπο που αντιλαμβανόμαστε τον κόσμο και τους εαυτούς μας σε αυτόν. Και έστειλε το πιο ισχυρό μήνυμα ότι σε αυτή τη “βάρκα” είμαστε όλοι μαζί και όλοι μαζί ή θα συνεργαστούμε ή θα βουλιάξουμε.
Σήμερα, στον καιρό της πανδημίας, αυτό το μήνυμα αλληλεγγύης και συνεργασίας είναι περισσότερο αναγκαίο από ποτέ.