4.4.2019
Η ήττα του κυβερνητικού υποψηφίου στην Κωνσταντινούπολη θέτει τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν μπροστά σε ένα κρίσιμο δίλημμα. Να αποδεχτεί το αποτέλεσμα και τους στοιχειώδεις κανόνες της δημοκρατίας ή να διεκδικήσει την ανατροπή του/τους.
Η ιδιοσυγκρασία του τον ωθεί προς το δεύτερο που θα πυροδοτήσει την ένταση, την πόλωση και τον εσωτερικό διχασμό στην Τουρκία και θα περιπλέξει την προσπάθεια εξόδου από την οικονομική κρίση. Η πολιτική αστάθεια που θα προκληθεί θα καταβαραθρώσει περαιτέρω την εμπιστοσύνη των αγορών και των επενδυτών στις βραχυπρόθεσμες προοπτικές της τουρκικής οικονομίας.
Το πραγματικό συμφέρον του Ερντογάν είναι να εκμεταλλευθεί το αποτέλεσμα ως απόδειξη της «δημοκρατικότητας» του καθεστώτος του και να χρησιμοποιήσει τα επόμενα τέσσερα χρόνια για να αποκαταστήσει τις πληγές που η τελευταία τριετία, μετά το αποτυχημένο πραξικόπημα του Ιουλίου του 2016, έχει ανοίξει. Στο παρελθόν, ο ίδιος έχει αποδείξει ότι μπορεί να είναι ρεαλιστής και ευέλικτος αν χρειαστεί, όπως συνέβη μετά την κρίση στις ρωσο-τουρκικές σχέσεις, μετά την κατάρριψη ενός ρωσικού αεροσκάφους το 2015.
Ταυτόχρονα, ο Ερντογάν έχει να αντιμετωπίσει τις αυξανόμενες αμερικανικές πιέσεις. Το περασμένο καλοκαίρι, κατά τη διάρκεια της κρίσης με τον Αμερικάνο πάστορα Άντριου Μπράνσον, η τουρκική λίρα καταποντίστηκε. Ο Ερντογάν αναγκάστηκε να υποχωρήσει, απελευθέρωσε τον Μπράνσον και η λίρα ανέκαμψε μερικώς.
Τώρα, οι Ηνωμένες Πολιτείες πιέζουν για την ακύρωση της παραγγελίας του ρωσικού αντιπυραυλικού συστήματος S 400 και πολλοί προβλέπουν μια επανάληψη της συναλλαγματικής κρίσης του περασμένου καλοκαιριού. Οι Αμερικάνοι φοβούνται ότι η λειτουργία ενός προηγμένου ρωσικού συστήματος από την Τουρκία θα οδηγήσει στη διαρροή απόρρητων δυτικών στρατιωτικών πληροφοριών στη Ρωσία.
Από την άλλη, ο Ερντογάν έχει βασίσει τη ρητορεία του στον αντι-αμερικανισμό και τον αντι-δυτικισμό. Έχοντας κατηγορήσει κατ’ επανάληψη τις ΗΠΑ ότι υπέθαλψαν το πραξικόπημα εναντίον του, του είναι δύσκολο να υποχωρήσει εκ νέου στις αμερικανικές πιέσεις.
Στο μεταξύ, ο νέος δήμαρχος της Κωνσταντινούπολης, Εκρέμ Ιμάμογλου, εκπέμπει έναν φρέσκο αέρα που συγκινεί τα αστικά στρώματα ολόκληρης της Τουρκίας. Ο ίδιος συνδυάζει τον τεχνοκράτη της αυτοδιοίκησης με μια ευπρόσδεκτη, για Κεμαλιστή, λαϊκότητα. Η αντίστιξη με τον γερασμένο Ερντογάν δεν θα μπορούσε να είναι πιο έντονη. Οι επόμενες εβδομάδες αναμένεται να είναι κρίσιμες για την εσωτερική ηρεμία αλλά και τη διεθνή θέση της Τουρκίας.