Η επιστροφή των Ισπανών σοσιαλιστών

14.7.2018

Ο Πέντρο Σάντσεθ αποδεικνύεται τυχερός. Μέχρι πριν από μερικούς μήνες το ισπανικό σοσιαλιστικό κόμμα, του οποίου ηγείται, παρέμεινε καθηλωμένο στις δημοσκοπήσεις και έδειχνε γερασμένο. Κύριοι ωφελημένοι από τη φθορά των κεντροδεξιών του Λαϊκού Κόμματος του Μαριάνο Ραχόι εμφανίζονταν οι Ciudadenos  του Αλβέρτο Ριβέρα.

Όμως, η πολιτική έχει τις ανατροπές της. Η καταδίκη μερικών στελεχών της κυβέρνησης Ραχόι για διαφθορά οδήγησε στην κατάθεση πρότασης μομφής εναντίον της. Σύμφωνα με το ισπανικό σύνταγμα, για να καταψηφιστεί μια κυβέρνηση θα πρέπει να υπερψηφιστεί και ο αντικαταστάτης της και τέτοιος μπορούσε να είναι μόνο ο Σάντσεθ, ως ηγέτης του δεύτερου σε δύναμη κόμματος στη βουλή. Ο ίδιος διευκόλυνε την υπερψήφιση της πρότασης μομφής δεσμευόμενος ότι θα προκηρύξει άμεσα εκλογές.

Έτσι, και παρά το γεγονός, ότι οι Σοσιαλιστές ελέγχουν μόνο το 24% των εδρών και αποτέλεσαν μειοψηφία και εντός της ετερόκλητης συμμαχίας εθνικιστών και ριζοσπαστών που τους έφερε στην εξουσία, ο Σάντσεθ έγινε πρωθυπουργός. Στη συνέχεια, όρκισε μια φρέσκια και αξιόπιστη κυβέρνηση με πολλές γυναίκες και πολλούς τεχνοκράτες που αποδεικνύεται ιδιαίτερα δημοφιλής και φλερτάρει με την εξάντληση της τετραετίας το φθινόπωρο του 2019.

Στο μεταξύ, ο Ραχόι αποχώρησε από την αρχηγία των Λαϊκών και επέστρεψε στην παλιά του δουλειά ως συμβολαιογράφος, παίρνοντας πίσω το αρχείο που διατηρούσε ο αντικαταστάτης του για πάνω από 20 χρόνια, σε μια ασυνήθιστη αλλά και αξιέπαινη κίνηση για έναν πρώην πρωθυπουργό. Τώρα, οι Λαϊκοί σπαράσσονται από μια εσωκομματική μάχη προκειμένου να εκλέξουν τον νέο αρχηγό τους.

Ως αποτέλεσμα, οι Ισπανοί Σοσιαλιστές είναι σήμερα, αναπάντεχα, πρώτο κόμμα στις δημοσκοπήσεις πλησιάζοντας το 27%, αφήνοντας πίσω με 22% τους Ciudadenos, οι οποίοι βρέθηκαν στο περιθώριο των εξελίξεων αφού δεν συμμετείχαν στην καταψήφιση της κυβέρνησης Ραχόι, τρίτους τους ταλαιπωρημένους κεντροδεξιούς του Λαϊκού Κόμματος με 18% και τέταρτους αρκετά πιο πίσω τους άλλοτε φερέλπιδες Podemos.

Ο βασικός στόχος του Σάντσεθ να παραμείνουν οι Σοσιαλιστές κυρίαρχο κόμμα στα αριστερά όχι μόνο επιτεύχθηκε αλλά ξεπεράστηκε καθώς φαίνεται ότι θα αποτελέσουν και τον ισχυρότερο πόλο συνολικά, όταν γίνουν οι επόμενες εκλογές. Τώρα, ο Σάντσεθ, αν και εκλέχθηκε στην ηγεσία του κόμματος ως αριστερός και αφού κατατρόπωσε τους Podemos, θέλει να στρέψει τους Σοσιαλιστές προς το κέντρο και να λεηλατήσει τους Ciudadenos αλλά και τους απογοητευμένους, από τα σκάνδαλα διαφθοράς και τον άγαρμπο χειρισμό του Καταλανικού, Λαϊκούς.

Η Ισπανία έχει οπωσδήποτε αρκετές ιδιαιτερότητες. Όπως και η Πορτογαλία στερείται μιας ακροδεξιάς και έχει κυβερνηθεί με επάρκεια, για μεγάλα διαστήματα, από την κεντροαριστερά. Όμως οι εκεί εξελίξεις έχουν ευρύτερο ευρωπαϊκό ενδιαφέρον, ιδίως για τη δοκιμαζόμενη ευρωπαϊκή σοσιαλοδημοκρατία. Ίσως η επιστροφή των Ισπανών Σοσιαλιστών να σηματοδοτεί ότι η σοσιαλοδημοκρατία δεν είναι μια τελειωμένη υπόθεση όπως κάποιοι σπεύδουν να προεξοφλήσουν αλλά μπορεί, με τις κατάλληλες κινήσεις, να ανακάμψει. Άλλωστε, η πρόσφατη επίθεση του Τραμπ στον Σάντσεθ αποδεικνύει τη δύναμη της ισπανικής κεντροαριστεράς.