Η Ελλάδα έχει πολλά για να περηφανεύεται καθώς αποχαιρετά το 2019. Κυρίως, το αποτέλεσμα των εκλογών του Ιουλίου που απέδειξε την πολιτική ωριμότητά μας και βελτίωσε την κυβερνησιμότητα, όταν αλλού ενισχύονται τα άκρα, ο λαϊκισμός και η ακυβερνησία.
Ωστόσο, μαζί με το 2019 αποχαιρετάμε και μια καταστροφική δεκαετία. Οι όποιες επιτυχίες δεν θα πρέπει να μας κάνουν να προσπερνούμε ανέμελα το πόσο υποχώρησε η Ελλάδα και η θέση της στον κόσμο εξαιτίας της κρίσης, την ώρα που άλλοι πραγματοποιούν αναπτυξιακά άλματα.
Πριν από τρεις ημέρες, δημοσιεύτηκαν στους Financial Times τα επισυναπτόμενα γραφήματα που παρουσιάζουν τη ζοφερή οικονομική επίδοση της Ελλάδας τη δεκαετία μετά το 2009. Καμία άλλη αναπτυγμένη χώρα δεν τα πήγε χειρότερα…Η πτώση του ΑΕΠ υπήρξε ανεπανάληπτη για ειρηνική περίοδο και η παράταση της κρίσης, μετά την αρχική ανάκαμψη του 2014, πρωτοφανής.
Ταυτόχρονα, η Ελλάδα έχει τη 12η χειρότερη δημογραφική επίδοση στον κόσμο και ο πληθυσμός της προβλέπεται να συρρικνωθεί κατά 15% ως το 2050, κάτι που ήδη γίνεται. Τότε, ο ελληνικός πληθυσμός δεν θα είναι μόνο μικρότερος αλλά και αρκετά γηραιότερος. Λιγότεροι Έλληνες σε παραγωγική ηλικία θα πρέπει να υποστηρίζουν περισσότερους, αναλογικά, ηλικιωμένους και παιδιά, και το μεγάλο δημόσιο χρέος που δημιούργησε η αμεριμνησία της μεταπολίτευσης και η οικονομική κρίση.
Ο μόνος τρόπος για να το κάνουν είναι αν γίνουμε πολύ παραγωγικότεροι. Για να το καταφέρουμε χρειαζόμαστε ένα πολύ καλύτερο εκπαιδευτικό σύστημα και επενδύσεις. Οι επενδύσεις στην Ελλάδα παραμένουν “αρνητικές” καθώς δεν επαρκούν ούτε καν για τις αποσβέσεις. Γι’ αυτό και η παραγωγικότητα της εργασίας, παρά τη συμπίεση των μισθών, μειώνεται.
Τέλος, σε αντίθεση με άλλες ευρωπαϊκές χώρες, η Ελλάδα αντιμετωπίζει και μια σαφή εξωτερική απειλή από την Τουρκία, για την αντιμετώπιση της οποίας οφείλει να δαπανά πολύ περισσότερα από οποιαδήποτε άλλη ευρωπαϊκή χώρα του ΝΑΤΟ.
Όλα αυτά συνθέτουν τη μεγάλη εθνική πρόκληση της δεκαετίας του ξεκινά. Η ανάκτηση του χαμένου εδάφους δεν θα είναι εύκολη αλλά δεν είναι και ανέφικτη. Κι άλλες φορές στο παρελθόν, η Ελλάδα ανέκαμψε, όπως μετά το 1897 ή το 1949.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης και η κοινοβουλευτική πλειοψηφία που προέκυψε από τις πρόσφατες εκλογές έχουν πλήρη συναίσθηση του βάρους της πρόκλησης αλλά και πίστη στις τεράστιες δυνατότητες των Ελλήνων, όταν κινητοποιηθούν στη βάση ενός προγράμματος ανάπτυξης και μεταρρύθμισης. Η δεκαετία του 2020 μπορεί να είναι η καλύτερη της Γ’ Ελληνικής Δημοκρατίας.