7.5.2018
Η επίσκεψη του Πρίγκιπα Κάρολου, διάδοχου του βρετανικού θρόνου, και της Δούκισσας της Κορνουάλης στην Ελλάδα μεθαύριο αποτελούν μια καλή αφορμή για μια σύντομη ανασκόπηση της ελληνο-βρετανικής σχέσης που είναι ιστορική και στενή. Άλλωστε, ο ίδιος ο Κάρολος είναι δισέγγονος του Έλληνα βασιλιά Γεώργιου Α΄.
Καμία άλλη ίσως χώρα δεν επηρέασε τη διαμόρφωση της νεότερης Ελλάδας όσο η Μεγάλη Βρετανία. Το φιλελεύθερο βρετανικό πολίτευμα υπήρξε πηγή έμπνευσης για τους Έλληνες της Επανάστασης. Ο μεγάλος Άγγλος ρομαντικός ποιητής, Λόρδος Βύρωνας, υπήρξε η πιο εμβληματική μορφή των Ευρωπαίων φιλελλήνων που υποστήριξαν με πάθος τον αγώνα των Ελλήνων για την ελευθερία. Ο βρετανικός στόλος συμμετείχε στη ναυμαχία του Ναυρίνου το 1827 που οδήγησε στην απελευθέρωση της Ελλάδας.
Η Βρετανία παραχώρησε τα Επτάνησα στο ελληνικό βασίλειο το 1864 και η παρέμβαση της στο Συνέδριο του Βερολίνου απέτρεψε τη δημιουργία της μεγάλης Βουλγαρίας και απέδωσε τη Θεσσαλία και την Άρτα στην Ελλάδα το 1881. Η Βρετανία διέσωσε την Ελλάδα από την ήττα της στον ελληνο-τουρκικό πόλεμο το 1897 και επέβαλε την αυτονομία της Κρήτης. Η κορυφαία στιγμή της ελληνο-βρετανικής συνεργασίας ήταν η στενή σχέση του Ελευθέριου Βενιζέλου με τον πρωθυπουργό Λόυντ Τζωρτζ που οδήγησε στη Συνθήκη των Σεβρών το 1920 και στην Ελλάδα των δυο ηπείρων και των πέντε θαλασσών ως του κυρίαρχου κράτους στην Ανατολική Μεσόγειο στη θέση της διαλυμένης Οθωμανικής Αυτοκρατορίας.
Το φθινόπωρο του 1940, η Ελλάδα πολέμησε στο πλευρό της Βρετανίας ως της μόνης εναπομείνασας συμμάχου στην Ευρώπη εναντίον του Άξονα. Τον Δεκέμβριο του 1944 η βρετανική παρέμβαση συνέβαλε αποφασιστικά στην ήττα του ΕΑΜ και στην παραμονή της χώρας στο υπό διαμόρφωση δυτικό στρατόπεδο. Στη συνέχεια, με το δόγμα Τρούμαν το 1947, η Ελλάδα πέρασε στην επιρροή των Ηνωμένων Πολιτειών ενώ η ελληνο-βρετανική σχέση δοκιμάστηκε με σφοδρότητα από το Κυπριακό.
Η ευρωπαϊκή ενοποίηση απομάκρυνε περαιτέρω την Ελλάδα (και τώρα και την Κύπρο) από τη βρετανική επιρροή και την προσέδεσε από νωρίς στον γάλλο-γερμανικό άξονα. Στα τέλη της δεκαετίας του 1950, πολύ πριν διαφανεί η δυναμική της, ο Κωνσταντίνος Καραμανλής προτίμησε την πρόσδεση στην τότε ΕΟΚ από την αγγλοκρατούμενη ΕΖΕΣ. Το Brexit κρύβει αρκετούς κινδύνους και κάποιες ευκαιρίες. Η ελληνική ηγεσία θα πρέπει να διαχειριστεί τους μεν και να εκμεταλλευτεί τις δε. Ένα πρώτο βήμα θα ήταν η αναβάθμιση του Πειραιά σε παγκόσμιο ναυτιλιακό κέντρο.