Εβδομαδιαία ανασκόπηση της διεθνούς επικαιρότητας

1.12.2018

Τις τελευταίες εβδομάδες, η Γαλλία συγκλονίζεται από διαδηλώσεις εναντίον της αύξησης των φόρων στα καύσιμα, τις οποίες εξήγγειλε ο Πρόεδρος Εμμανουέλ Μακρόν, στην προσπάθειά του να επιταχύνει τη μετάβαση της Γαλλίας σε μια πιο πράσινη οικονομία, με λιγότερες εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου. Πολλοί από τους διαδηλωτές φορούν κίτρινα γιλέκα. Εντύπωση προκαλεί ο ένας νεκρός και ο πολύ μεγάλος αριθμός των τραυματιών, που ξεπέρασαν τους 600, αλλά και το απολύτως αυθόρμητο του κινήματος. Παρά τις προσπάθειες της άκρας δεξιάς της Μαρί Λεπέν και της άκρας αριστεράς του Ζαν Λουκ Μελανσόν, οι διαδηλωτές παρέμειναν ακομμάτιστοι. 77% των Γάλλων δείχνει να τους υποστηρίζουν.

Την περασμένη Δευτέρα, το ναυτικό επεισόδιο μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας στα Στενά του Κερτς, που συνδέουν την Αζοφική με τη Μαύρη Θάλασσα, κλιμάκωσε την ένταση μεταξύ των δυο χωρών ενώ ο Ουκρανός Πρόεδρος Πέτρο Ποροσένκο κήρυξε τον στρατιωτικό νόμο για έναν μήνα. Τον περασμένο Μάιο, η Ρωσία εγκαινίασε τη μεγάλη γέφυρα που συνδέει την Κριμαία με την ίδια τη Ρωσία απευθείας. Η γέφυρα υπολογίζεται ότι κόστισε 4 δισεκατομμύρια δολάρια. Το κεντρικό άνοιγμα της γέφυρας είναι τόσο χαμηλό που δεν επιτρέπει σε πολλά μεγάλα εμπορικά πλοία να εισέλθουν στην Αζοφική και να προσεγγίσουν το ουκρανικό λιμάνι της Μαριούπολης, στο οποίο διαβιοί και μεγάλη ελληνική κοινότητα. Για το Κίεβο ο κίνδυνος είναι ότι μετά την απώλεια της Κριμαίας το 2014 θα ακολουθήσει και η απώλεια της Αζοφικής. Στο μεταξύ, εντύπωση προκαλεί η συνεχιζόμενη απροθυμία του Αμερικάνου Προέδρου Ντόναλντ Τραμπ να καταδικάσει τον Πούτιν. Η στάση του Τραμπ αποδυναμώνει το ΝΑΤΟ και προκαλεί ερωτηματικά για την όποια υπόγεια σχέση μεταξύ των δυο προέδρων.

Στο μέτωπο του Brexit,  η συμφωνία που διαπραγματεύθηκε η Τερέζα Μέι έχει ήδη περάσει τα δυο από τα τέσσερα εμπόδια, στον δρόμο για την επικύρωσή της. Την υιοθέτησε τόσο το υπουργικό συμβούλιο της Βρετανίας όσο και το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, την περασμένη Κυριακή. Τώρα, έχει μπροστά της το πιο ψηλό εμπόδιο, την έγκρισή της από το Βρετανικό Κοινοβούλιο και, αργότερα, από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Ήδη, οι Βόρειο-Ιρλανδοί σύμμαχοι της Μέι διαμηνύουν ότι θα την καταψηφίσουν. Τα περιθώρια ελιγμών για τη Μέι είναι πολύ μικρά, δεδομένου ότι το κόμμα της έχασε την κοινοβουλευτική πλειοψηφία στις εκλογές της 8ης Ιουνίου 2017. Το κύριο επιχείρημά της είναι ότι η μη επικύρωση της συμφωνίας δεν οδηγεί στην επαναδιαπραγμάτευσή της αλλά σε ένα σκληρό Brexit με δυσβάστακτο οικονομικό κόστος που μπορεί να οδηγήσει σε ένα δεύτερο δημοψήφισμα για την ακύρωση του πρώτου.

Τέλος, η τουρκική λίρα, όπως και τα νομίσματα πολλών αναδυόμενων αγορών που είχαν υποτιμηθεί, συνεχίζει την αξιοθαύμαστη ανάκαμψή της από τα χαμηλά του περασμένου Αυγούστου, έχοντας ανατιμηθεί έναντι του δολαρίου έκτοτε κατά 30% περίπου. Η λίρα παραμένει υποτιμημένη κατά 29% συνολικά από τις αρχές του χρόνου. Αυτό βοηθά τις τουρκικές εξαγωγές που αυξήθηκαν κατά 22% τον Σεπτέμβριο κι έτσι η Τουρκία οδεύει προς να καταγράψει εμπορικό πλεόνασμα για το 2018. Ανησυχία προκαλεί ο υψηλός πληθωρισμός, πάνω από 25% επισήμως, και πολύ περισσότερο ανεπισήμως, ο οποίος για να τιθασευτεί χρειάζεται η ενίσχυση της περιοριστικής πολιτικής και η περαιτέρω πτώση της οικονομικής δραστηριότητας.