Βαθιά είναι η ρήξη μεταξύ Δύσης και Ρωσίας εκτιμά ο βουλευτής της ΝΔ και καθηγητής Διεθνών Σχέσεων, Δημήτρης Καιρίδης, τονίζοντας ότι ο τελικός στόχος του Βλ. Πούτιν είναι η ανασύσταση μιας ρωσικής αυτοκρατορίας, στο πλαίσιο ενός ρεβανσισμού, μιας ιστορικής εκδίκησης για τη σοβιετική ήττα στον Ψυχρό Πόλεμο.
Όπως αναφέρει, όλα δείχνουν ότι για μεγάλο χρονικό διάστημα τα πράγματα θα είναι πολύ δύσκολα και σε κάθε περίπτωση η Ευρώπη οφείλει να είναι σε εγρήγορση.
Επισημαίνει ότι οι κυρώσεις που επιβλήθηκαν φαίνεται να έχουν δημιουργήσει σοβαρό πρόβλημα στη ρωσική οικονομία, ενώ οι ενέργειες του Ρώσου προέδρου λειτούργησαν αφυπνιστικά για την Ευρώπη, ανοίγοντας μια νέα σελίδα στην ευρωπαϊκή ενοποίηση.
Συνέντευξη στον Γιάννη Παλιούρη
– Ο Βλ. Πούτιν δήλωσε σήμερα ότι οι δυτικές κυρώσεις μοιάζουν με κήρυξη πολέμου καθώς και ότι η Μόσχα θα θεωρήσει αντίπαλο οποιαδήποτε χώρα επιχειρήσει να επιβάλει ζώνη απαγόρευσης πτήσεων πάνω από την Ουκρανία. Πρόκειται για απειλές κενές περιεχομένου, λόγω της δυσχερούς θέση στην οποία βρίσκεται η Ρωσία μετά το μπαράζ κυρώσεων, ή θα πρέπει να ανησυχούμε για περαιτέρω επιδείνωση της κατάστασης;
Οι απειλές αποδεικνύουν ότι οι κυρώσεις που έχει επιβάλλει η Δύση είναι ουσιαστικές και «δαγκώνουν». Έχουν δημιουργήσει μεγάλη πίεση στη ρωσική οικονομία που μετακυλίεται και στη ρωσική κοινωνία με ό,τι αυτό σημαίνει για την εξουσία του Ρώσου προέδρου. Αντιδρά σπασμωδικά. Το δεύτερο που πρέπει να κρατάμε είναι ότι ο Πούτιν θέλει να δαιμονοποιεί τη Δύση, δημιουργώντας ένα εξωτερικό εχθρό για να συσπειρώνει τις δυνάμεις του καθεστώτος του. Δεν θα διστάσει να υπερβάλει και να προπαγανδίσει για να εμφανιστεί ως αμυνόμενος ενώ είναι ο επιτιθέμενος.
Η Δύση έχει δηλώσει ότι δεν πρόκειται να εμπλακεί στρατιωτικά, είτε αποστέλλοντας στρατό είτε επιβάλλοντας ζώνη απαγόρευσης πτήσεων γιατί κάτι τέτοιο προϋποθέτει τη στρατιωτική εμπλοκή με ρωσικά πολεμικά αεροσκάφη, με ό,τι κινδύνους αυτό συνεπάγεται. Απλώς το επαναφέρει ο Πούτιν μέσα στην προσπάθεια να δαιμονοποιεί τη Δύση.
Σε κάθε περίπτωση οφείλουμε να είμαστε σε εγρήγορση καθώς έχουμε να κάνουμε με τον ηγέτη μιας κεντρικής χώρας του διεθνούς συστήματος, μόνιμο μέλος του Συμβουλίου Ασφαλείας και πυρηνική υπερδύναμη, με έναν ηγέτη που έχει δείξει ότι δεν σέβεται καμία δέσμευση του Διεθνούς Δικαίου και των διεθνών συνθηκών.
– Το σκηνικό που έχει διαμορφωθεί παραπέμπει σε ρήξη μεταξύ Δύσης και Ρωσίας. Η ρήξη αυτή θα βαθύνει, θα μας συνοδεύει για μακρό χρόνο;
Υπάρχει βαθιά ρήξη μεταξύ Δύσης και Ρωσίας σήμερα. Δεν ξέρω αν είναι και αμετάκλητη.
– Θα μπορούσε να είναι;
Όλα δείχνουν ότι για μεγάλο χρονικό διάστημα τα πράγματα θα είναι πολύ δύσκολα. Η Ρωσία ακόμα και αν καταφέρει να επιβληθεί στρατιωτικά στην Ουκρανία είναι προφανές ότι η ρωσική εισβολή έχει διαρρήξει τους όποιους δεσμούς ισχυρούς, μέχρι χθες, ιστορικούς δεσμούς μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας. Άρα ο έλεγχος της Ουκρανίας από τη Ρωσία θα απαιτεί έναν διαρκή στρατιωτικό καταναγκασμό, με ό,τι αυτό θα σημαίνει για τις σχέσεις της Μόσχας με τη Δύση. Κατά συνέπεια δεν βλέπω εύκολη επιστροφή με τα σημερινά δεδομένα και τη σημερινή ρωσική ηγεσία.
– Οι σφοδροί κλυδωνισμοί που υφίσταται η ρωσική οικονομία είναι αρκετοί για να σταματήσουν ή έστω να θέσουν όρια στους σχεδιασμούς του Ρώσου προέδρου;
‘Όχι στον βραχύ χρόνο. Οι κυρώσεις δεν είναι σχεδιασμένες για να σταματήσουν μια εισβολή. Χρειάζονται χρόνο για να αποδώσουν, ωστόσο στέλνουν ένα ισχυρό μήνυμα και αποτελούν μια έμπρακτη απάντηση στις ρωσικές ενέργειες. Μέχρι τώρα υπήρχαν αρκετές επικρίσεις για κυρώσεις που είχαν επιβληθεί στο παρελθόν σε διάφορες χώρες και δεν λειτούργησαν. Οι αναλυτές ήταν αρκετά σκεπτικοί για τις όποιες κυρώσεις θα επιβάλλονταν στη Ρωσία. Όμως αυτές που επιβλήθηκαν φαίνεται να έχουν δημιουργήσει σοβαρό πρόβλημα στη ρωσική οικονομία, με μεγάλη πτώση στο ρούβλι, έκρηξη του πληθωρισμού, έλλειψη σε δολάρια, υπερδιπλασιασμό των επιτοκίων, καταβύθιση του ρυθμού ανάπτυξης, με ό,τι αυτό σημαίνει για τη δημοφιλία του Πούτιν στο εσωτερικό.
– Tελικά ποιος είναι ο στόχος του Βλ. Πούτιν;
Μια ρωσική αυτοκρατορία. Όχι απλώς αναθεωρητισμός, όπως λένε κάποιοι, αλλά ρεβανσισμός, μια ιστορική εκδίκηση για τη σοβιετική ήττα στον Ψυχρό Πόλεμο. Να γυρίσει το ρολόι της ιστορίας πίσω, στο 1991, ξανασυστήνοντας την αυτοκρατορία των Σοβιετικών ή των Τσάρων με επίκεντρο τη Μόσχα. Τον μαξιμαλισμό του τον δείχνουν οι πράξεις του. Δεν μιλάμε για κάποιες περιοχές στα ανατολικά της Ουκρανίας. Μιλάμε για συνολική κατάληψη της ανεξάρτητης Ουκρανίας. Η κατάσταση είναι πραγματικά σοβαρή. Εδώ που έχουν φτάσει τα πράγματα υπάρχει παρά πολύ μεγάλη ένταση, ωστόσο οι μεγάλες δυνάμεις της Δύσης επιχειρούν να διατηρήσουν έναν βαθμό ψυχραιμίας, προκειμένου να αποφύγουν μια αθέλητη κλιμάκωση.
– Τι μάθαμε από τη στάση της ΕΕ το τελευταίο διάστημα;
Η πίεση του Πούτιν λειτουργεί αφυπνιστικά. Για χρόνια συζητούσαμε για τη γεωστρατηγική αφύπνιση της Ευρώπης. Τώρα μέσα σε λίγες ημέρες βλέπουμε δραματικά βήματα προς εμπρός. Χαρακτηριστικό παράδειγμα η απόφαση της Γερμανίας για αύξηση των αμυντικών δαπανών κατά 100 δισεκατομμύρια. Τώρα η Ευρώπη έστω και καθυστερημένα αντέδρασε και άνοιξε μια νέα σελίδα για την ευρωπαϊκή ενοποίηση.
*Ο Δημήτρης Καιρίδης. Βουλευτής της ΝΔ, Καθηγητής Διεθνών σχέσεων και πρώτος αντιπρόεδρος της Επιτροπής Ευρωπαϊκών Υποθέσεων της Βουλής.