Συνέντευξη μου στην «Political» και τον Δημοσιογράφο Σωτήρη Πίκουλα
Ερωτ: Έχετε δηλώσει παλαιότερα ότι το 2024 είναι έτος της νόμιμης μετανάστευσης. Τι σημαίνει πρακτικά αυτό για τη χώρα μας;
Απ: Σημαίνει ότι πέρα από την επιμονή μας στην προστασία των συνόρων και την καταπολέμηση της παράνομης διακίνησης μεταναστών, η χώρα χρειάζεται και τη λελογισμένη νόμιμη μετανάστευση, με όρους και κανόνες, αλλά και τον διοικητικό μηχανισμό που θα μπορεί να τη διαχειρίζεται και να τη διεκπεραιώνει, σύμφωνα με το εθνικό συμφέρον και με απόλυτη ασφάλεια για την ελληνική κοινωνία. Προχωράμε λοιπόν με μια στρατηγική τριών βημάτων: το πρώτο ήταν η ψήφιση της σχετικής τροπολογίας πριν τα Χριστούγεννα, για τη δημιουργία ενός διαδρόμου νομιμότητας για τους μετανάστες που διαμένουν ήδη στη χώρα μας, εδώ και χρόνια, και έχουν προσφορά εργασίας. Προχωράμε επίσης στην υπογραφή έξι διμερών συμφωνιών εργασιακής κινητικότητας με φίλες χώρες, όπως η Αρμενία, η Γεωργία, η Μολδαβία, το Βιετνάμ, οι Φιλιππίνες, αλλά και η Ινδία. Το τρίτο βήμα έχει να κάνει με τον εκσυγχρονισμό και την αναβάθμιση των Διευθύνσεων Αλλοδαπών και Μετανάστευσης των Αποκεντρωμένων Διοικήσεων, καθώς και των προξενείων, προκειμένου να διεκπεραιώνονται γρήγορα και αξιόπιστα τόσο οι αιτήσεις έκδοσης και ανανέωσης αδειών διαμονής, όσο και οι μετακλήσεις εργαζομένων από το εξωτερικό.
Ερωτ: Τι αποφασίστηκε στη σύσκεψη που είχατε με τον υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης Λευτέρη Αυγενάκη και τι μέτρα θα πάρετε για την έλευση εργατών γης;
Απ: Η σύσκεψη με τον Λευτέρη Αυγενάκη δεν ήταν η πρώτη. Έχει πραγματοποιηθεί σειρά συσκέψεων με όλους τους συναρμόδιους υπουργούς και φορείς, προκειμένου να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα έλλειψης εργατών γης και γενικότερα εργατικών χεριών, σύμφωνα με την ως άνω στρατηγική που σας περιέγραψα.
Ερωτ: Πώς κυμαίνονται οι ροές μεταναστών στη χώρα από την αρχή του έτους; Παρατηρείται αποκλιμάκωση σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια;
Απ: Μετά τον Έβρο, τον Μάρτιο του 2020 και την αποφασιστική μας στάση, είχαμε κάθετη πτώση των ροών, στην οποία συνέβαλε και η πανδημία. Με την επιστροφή της παγκόσμιας οικονομίας στην κανονικότητα, αλλά και εξαιτίας της εντεινόμενης διεθνούς αναταραχής, υπάρχει έξαρση των παράνομων ροών διεθνώς. Τα πράγματα στην Ελλάδα πηγαίνουν καλύτερα απ’ ότι άλλου, αλλά προφανώς και εδώ υπάρχει μεταναστευτική πίεση. Το βέβαιον είναι ότι, τους τελευταίους μήνες, έχουμε μια σημαντική αποκλιμάκωση, κατά 70%, σε σχέση με τα υψηλά επίπεδα του περασμένου Σεπτεμβρίου.
Ερωτ: Υπάρχουν επιστροφές μεταναστών στις χώρες τους. Η Τουρκία και άλλες χώρες συνεργάζονται;
Απ: Η Τουρκία δεν δέχεται επιστροφές, παρά τη δέσμευση της με την κοινή δήλωση ΕΕ-Τουρκίας του 2016. Είναι κάτι που μπορεί να επανεξετάσει στο μέλλον, αλλά που δεν κάνει σήμερα. Γενικά, οι περισσότερες τρίτες χώρες δεν συνεργάζονται, όπως θα έπρεπε, στο ζήτημα των επιστροφών. Επιστροφές γίνονται, υποχρεωτικές και εθελούσιες, και η Ελλάδα είναι πολύ πάνω από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο, όμως προφανώς χρειάζεται διαρκής προσπάθεια και στο πλαίσιο αυτό θα οριστεί σύντομα ένας Εθνικός Συντονιστής Επιστροφών, ανώτατος αξιωματικός της ΕΛΑΣ, όπως προβλέπεται από την πρόσφατη τροπολογία μας, προκειμένου να συντονίζει και να επιταχύνει το δύσκολο αυτό έργο. Το βέβαιον είναι, ότι οι επιστροφές είναι απαραίτητες προκειμένου να διαφυλαχθεί η αξιοπιστία του συστήματος ασύλου και διεθνούς προστασίας.
Ερωτ: Γιατί ακυρώθηκε η συνάντηση που θα είχατε με τον Τούρκο υπουργό Εσωτερικών Αλί Γερλίκαγια; Οι Τούρκοι βοηθούν στην αποτροπή πλέον των ροών;
Απ: Ο νέος Υπουργός Εσωτερικών της Τουρκίας, Αλί Γιερλίκαγια, ανέβαλε την επίσκεψη του στην Αθήνα λόγω των επικείμενων δημοτικών εκλογών, τις οποίες, ως καθ’ ύλην αρμόδιος, εποπτεύει. Πρόθεση του είναι να έρθει αμέσως μετά, μέσα στον προσεχή Απρίλιο. Η συνεργασία μας μαζί του είναι καλή και βαίνει καλύτερη. Ο ίδιος κατανοεί απόλυτα ότι η καταπολέμηση της παράνομης διακίνησης είναι προς όφελος και της Τουρκίας.
Ερωτ: Βλέπουμε και πάλι να αλλάζει ο Ερντογάν διαθέσεις και να προβαίνει σε πράξεις που υπονομεύουν τη Διακήρυξη των Αθηνών… Φοβάστε παρενέργειες και στα θέματα μετανάστευσης;
Απ: Ακούστε, ο ελληνοτουρκικός διάλογος δεν ήταν ποτέ εύκολος, ούτε η Τουρκία έχει αποστασιοποιηθεί από τις πάγιες διεκδικήσεις της. Ωστόσο, η ύφεση της έντασης, που αποτυπώνεται και στην καλύτερη συνεργασία που έχουμε στο μεταναστευτικό, εξυπηρετεί το εθνικό συμφέρον αλλά και την ευρύτερη σταθερότητα. Προφανώς δεν χωρούν αφέλειες και προφανώς χρειάζεται να φροντίζουμε διαρκώς για την αναβάθμιση της αποτρεπτικής μας ισχύος.
Ερωτ: Η Ελλάδα ανέλαβε την προεδρία του Διεθνούς Κέντρου Ανάπτυξης Μεταναστευτικής Πολιτικής. Ποιες είναι οι
προτάσεις για τις μεταναστευτικές κρίσεις και πόσο θα βοηθήσει αυτό το Κέντρο;
Απ: Είναι μια σημαντική διάκριση που επιβεβαιώνει, αν θέλετε, τον πρωταγωνιστικό ρόλο που παίζει η χώρα μας στον ευρύτερο ευρωπαϊκό διάλογο για το μεταναστευτικό. Η στρατηγική μας πρόταση έχει να κάνει με την καταπολέμηση της παράνομης διακίνησης και τη δημιουργία νόμιμων εναλλακτικών μετανάστευσης, κάτι στο οποίο συγκλίνουν οι περισσότεροι Ευρωπαίοι σήμερα.
Ερωτ: Στην ελληνική πραγματικότητα τώρα, έχουμε ένα κοκτέιλ κινητοποιήσεων: αγρότες, φοιτητές, δυσαρέσκεια
για ακρίβεια. Θα βγει αλώβητη η κυβέρνηση από όλα αυτά μέχρι τις ευρωεκλογές;
Απ: Η πολιτική κυριαρχία της κυβέρνησης δεν αμφισβητείται και αυτό δεν έχει να κάνει μόνο με τα προβλήματα που αντιμετωπίζει η αντιπολίτευση αλλά και με την επιτυχή διαχείριση των μεγάλων προκλήσεων που αντιμετωπίζει σήμερα η ελληνική κοινωνία. Η οικονομική πρόοδος, η αναβάθμιση μας στη διεθνή κατάταξη των δημοκρατιών, οι μεγάλες μεταρρυθμίσεις και η εξασφάλιση του ποιοτικού πλεονεκτήματος στις στρατιωτικές μας προμήθειες από τις ΗΠΑ έναντι της Τουρκίας είναι μόνο μερικά χαρακτηριστικά δείγματα αυτής της επιτυχίας. Ωστόσο, δεν υπάρχει αμφιβολία ότι υπάρχουν προβλήματα, ότι ο αγώνας είναι διαρκής και ότι οι ευρωεκλογές προσφέρουν ένα επικίνδυνο πεδίο χαλαρής ψήφου ή ψήφου διαμαρτυρίας που μπορεί να εκμεταλλευτούν διάφοροι λαϊκιστές. Δικό μας καθήκον είναι να εξηγήσουμε στον ελληνικό λαό τους κινδύνους αλλά και το γεγονός ότι το οποίο εκλογικό αποτέλεσμα, εκ των πραγμάτων, θα έχει έναν πολιτικό αντίκτυπο, με ότι αυτό σημαίνει για την περαιτέρω πορεία.
Ερωτ: Στην αντιπολίτευση βλέπουμε μια πρωτοφανή εσωστρέφεια στον ΣΥΡΙΖΑ και μια στασιμότητα από το ΠΑΣΟΚ.
Μήπως τελικά ο Αντώνης Σαμαράς είναι η αντιπολίτευση της κυβέρνησης;
Απ: Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι η έλλειψη αξιόπιστης αντιπολίτευσης, ιδίως μετά τις τελευταίες εκλογές, είναι μια πρωτοφανής κατάσταση και προκαλεί ενός είδους αμηχανία. Και είναι επίσης γεγονός ότι σε πολλές δυτικές χώρες ένας νέος διαχωρισμός έχει ανακύψει μεταξύ της μετριοπαθούς, μεταρρυθμιστικής και φιλελεύθερης κεντροδεξιάς από τη μια, και μιας ακραίας, λαϊκίστικής, εθνικιστικής και αυταρχικής δεξιάς από την άλλη. Επιτρέψτε μου όμως να πω ότι τα κόμματα στα δεξιά της Νέας Δημοκρατίας σήμερα στερούνται σοβαρότητας, είναι περισσότερο κόμματα διαμαρτυρίας, και γι’ αυτό έρχονται και παρέρχονται χωρίς να αποκτούν μονιμότερη γείωση στην ελληνική κοινωνία. Αντίθετα, ο Αντώνης Σαμαράς είναι ένας από τους παλαιότερους κοινοβουλευτικούς μας, έχοντας υπάρξει Πρωθυπουργός αλλά και Αρχηγός της παράταξης, με σταθερές διαχρονικά απόψεις και επιχειρήματα, τον οποίο ακούμε και σεβόμαστε, ακόμα και όταν κανείς διαφωνεί.