Τους λόγους που δεν συμφέρει τον Τούρκο Πρόεδρο η πρόκληση ενός επεισοδίου με την Ελλάδα, τους κινδύνους της τουρκικής τακτικής «λελογισμένης έντασης», τον παράγοντα ΗΠΑ και τις επικείμενες Συνόδους Ε.Ε. και ΝΑΤΟ, αναλύει στο Reader, ο βουλευτής ΝΔ και καθηγητής Διεθνών Σχέσεων, Δημήτρης Καιρίδης
Στη λεπτή ισορροπία μεταξύ του εσωτερικού μετώπου και των κινδύνων που εγκυμονεί για την τουρκική οικονομία η κορύφωση μιας έντασης με την Ελλάδα, αποδίδει το σκωτσέζικο ντους της συμπεριφοράς του Ταγίπ Ερντογάν μιλώντας στο Reader, ο βουλευτής Βόρειου Τομέα Αθηνών της ΝΔ και Καθηγητής Διεθνών Σχέσεων, Δημήτρης Καιρίδης. Ο ίδιος πάντως εκτιμά ότι ο Τούρκος Πρόεδρος δεν θα τολμήσει να προκαλέσει ένα θερμό επεισόδιο με τη χώρα μας, καθώς αυτό θα πυροδοτήσει τραπεζικό πανικό και «θα ήταν μια πολιτική καταστροφή για τον Ερντογάν». Τονίζει, ωστόσο, ότι η τακτική της λελογισμένης έντασης ενέχει σοβαρούς κινδύνους ατυχήματος και διαμηνύει την πλήρη ετοιμότητα της Αθήνας να αντιμετωπίσει αποτελεσματικά όλα τα σενάρια.
Ο κ. Καιρίδης αναλύει στο Reader τον παράγοντα ΗΠΑ στη στάση της Άγκυρας, διαβλέπει επιμονή της Τουρκίας στο βέτο ένταξης Φινλανδίας και Σουηδίας στο ΝΑΤΟ εξαιτίας των δεσμεύσεών του στον Βλάντιμιρ Πούτιν και κάνει πρόβλεψη για την αντίδραση της Συμμαχίας. Όσον αφορά στην ενεργειακή κρίση εκτιμά ότι η Ε.Ε. θα συνεχίζει να κινείται, αλλά δηλώνει αισιόδοξος ότι οι πραγματικές ανάγκες θα οδηγήσουν εντέλει σε περισσότερη Ευρώπη, ενώ θέτει ως δίλημμα των επόμενων εκλογών τη συνέχεια ανάταξης της χώρας και την ψήφο στη ΝΔ ως κρίσιμο στοιχείο για «μια Ελλάδα με αυτοπεποίθηση και αισιοδοξία που ανταπεξέρχεται με επιτυχία στις μεγάλες προκλήσεις, στους κινδύνους και στις αβεβαιότητες της νέας εποχής που ζούμε».
Πώς ερμηνεύετε το διπλό πρόσωπο της Τουρκίας έναντι της Ελλάδας δια στόματος Ταγίπ Ερντογάν και Χουλουσί Ακάρ;
Θα πρέπει να καταλάβουμε τη βασική δυναμική της στρατηγικής του Προέδρου Ερντογάν. Ο Ερντογάν είναι υποχρεωμένος να ισορροπεί πάνω σε μια πολύ λεπτή γραμμή. Από τη μια, έχει αποφασίσει ότι τον ωφελεί πολιτικά στο εσωτερικό της Τουρκίας να προκαλεί εντάσεις, ακόμα και κρίσεις στο εξωτερικό. Από την άλλη, δεν θέλει αυτές οι εντάσεις να επιβαρύνουν την ήδη τεταμένη οικονομική κατάσταση της Τουρκίας. Αυτό που φοβάται το περισσότερο είναι ο τραπεζικός πανικός. Οι τουρκικές τράπεζες παραμένουν ευάλωτες γιατί το 60% των καταθέσεων τους είναι σε δολάρια την ώρα που τα συναλλαγματικά διαθέσιμα της Τουρκίας έχουν σχεδόν εξαντληθεί. Ένα θερμό επεισόδιο θα μπορούσε να πυροδοτήσει έναν τέτοιο πανικό που θα ήταν μια πολιτική καταστροφή για τον Ερντογάν. Γι’ αυτό η “στρατηγική” του στερείται συνέπειας και έγκειται σε μια διαρκή παλινδρόμηση, ένα πίσω-μπρος, ένα σκωτσέζικο ντους ζεστού-κρύου, μια στρατηγική “λελογισμένης” έντασης που, ωστόσο, ενέχει σημαντικούς κινδύνους. Κυρίως, γιατί μπορεί εύκολα κάποια στιγμή να χαθεί ο έλεγχος και να υπάρξει ένα ατύχημα.
Πόσο έπαιξαν ρόλο τα “χαστούκια” Γερμανίας και Κομισιόν στην επιθετικότητα της τουρκικής ηγεσίας μετά τη διεθνοποίηση της από την ελληνική κυβέρνηση;
Η τουρκική ηγεσία μετράει και υπολογίζει τις διεθνείς αντιδράσεις. Εστιάζει, ωστόσο, κυρίως, στους Αμερικανούς. Κι από εκεί τα μηνύματα που λαμβάνει είναι είτε αρνητικά είτε, στην καλύτερη περίπτωση, αντιφατικά. Κάποιοι στην Αμερική βιάζονται να τελειώσουν τον Ερντογάν, ερεθίζοντας, ακόμα περισσότερο, τον εκνευρισμό του. Δεν κατανοούν ότι στην Τουρκία οι εκλογές δεν θα είναι ελεύθερες και ότι η αντιπολίτευση έχει τα δικά της προβλήματα.
Οι επικείμενες Συνοδοί της Ε.Ε και του ΝΑΤΟ μπορούν να λειτουργήσουν αποτρεπτικά;
Στη Σύνοδο της Ε.Ε. που προηγείται, οι Ευρωπαίοι θα τηρήσουν μια στάση επιφυλακτικής αναμονής ενόψει της συνόδου του ΝΑΤΟ που θα ακολουθήσει. Η Τουρκία θα επιμείνει στο βέτο της εναντίον της άμεσης ένταξης της Σουηδίας και την Φινλανδίας στο ΝΑΤΟ, παρά τις άνευ ουσιαστικού ερείσματος ενστάσεις της. Ο λόγος έχει να κάνει με τις δεσμεύσεις που έχει αναλάβει ο Ερντογάν έναντι του Πούτιν. Οι Αμερικάνοι θα το ανεχθούν για ένα διάστημα, αδειάζοντας, ωστόσο, την Τουρκία και παρακάμπτοντας την τουρκική αντίδραση, δίνοντας απευθείας τη δική τους εγγύηση ασφαλείας στις δυο σκανδιναβικές χώρες.
Κατά την εκτίμηση σας μπορεί να επανέλθουμε όπως είπε ο Πρωθυπουργός από την Κύπρο σε πιο ήρεμα νερά ή καραδοκεί το ενδεχόμενο πρόκλησης ενός θερμού επεισοδίου από την Τουρκία εν μέσω θέρους; Και είναι έτοιμη η Αθήνα για όλα τα σενάρια;
Προφανώς, είμαστε έτοιμοι. Και πάντα σε εγρήγορση. Δεν πιστεύω ότι η Τουρκία μπορεί ή σκέφτεται μια άμεση επίθεση. Όμως, ένα σενάριο ατυχήματος ή θερμού επεισοδίου, όπου η πρωτοβουλία της κλιμάκωσης να μπορεί κάπως να μοιραστεί και στις δυο πλευρές, είναι πάντα μια πιθανότητα. Προς το παρόν, μια σειρά από παράγοντες, όπως ο αμερικανικός και η οικονομική κρίση, δυσχεραίνουν τέτοια σενάρια. Εκείνο, ωστόσο, που είναι το πιθανότερο είναι μια νέα πίεση του Ερντογάν προς Δυσμάς για να ξεφορτωθεί μέρος των πολλών Σύριων προσφύγων που βρίσκονται στο εσωτερικό της Τουρκίας και των οποίων η παρουσία γίνεται ολοένα και λιγότερο επιθυμητή από την πλειοψηφία της τουρκικής κοινής γνώμης.
Μετά το ρεύμα οι ανατιμήσεις στα καύσιμα αναδεικνύονται σε νούμερο ένα πονοκέφαλο για την κοινωνία. Την επόμενη εβδομάδα αναμένονται ανακοινώσεις νέας παρέμβασης. Ποια θα είναι η φιλοσοφία της;
Να στηρίξουμε τους πιο ευάλωτους και να απαλύνουμε, κατά το δυνατόν, το πρόβλημα, εξαντλώντας τα δημοσιονομικά περιθώρια που η καλή οικονομική διαχείρισή μας έχει διευρύνει. Όμως, ολική αντιστροφή της διεθνούς πραγματικότητας καμία κυβέρνηση δεν έχει και δεν μπορεί να καταφέρει.
Τον Ιούλιο θα τεθεί σε εφαρμογή ο εθνικός μηχανισμός παρέμβασης στις τιμές της ενέργειας. Μέχρι τότε θεωρείτε πως θα έχει λάβει γενναίες αποφάσεις και η Ευρώπη;
Φοβάμαι πως όχι. Οι διαφωνίες στο εσωτερικό της Ε.Ε. παραμένουν μεγάλες. Και η Ε.Ε. έχει καθυστερήσει καθώς ο βορράς παλεύει να μην υπάρξει επανάληψη ενός νέου Ταμείου Ανάκαμψης, όπως συνέβη με την πανδημία. Όμως, μεσοπρόθεσμα παραμένω αισιόδοξος, γιατί η ανάγκη θα οδηγήσει και εδώ σε περισσότερη Ευρώπη.
Σε λιγότερο από ένα μήνα η ΝΔ κλείνει 3 χρόνια διακυβέρνησης. Ποια είναι η αποτίμηση του κυβερνητικού έργου και ποιο είναι για σας το κυρίαρχο δίλημμα των επόμενων εκλογών;
Να συνεχίσουμε στην ίδια πορεία της εθνικής ανάταξης και να μην επιστρέψουμε στην ανευθυνότητα και τον λαϊκισμό ή την αστάθεια. Η ΝΔ μπορεί και αισθάνεται υπερήφανη που αντιμετώπισε με επιτυχία μια σειρά από πρωτοφανείς κρίσεις, με αξιοζήλευτες επιδόσεις διεθνώς. Προχώρησε τις μεταρρυθμίσεις από τη ψηφιοποίηση του κράτους, την εισαγωγή, για πρώτη φορά, ενός νέου πυλώνα στο ασφαλιστικό, του προσωπικού “κουμπαρά”, την παιδεία και αλλού. Το 2019, με τη ψήφο του ελληνικού λαού, αντιστρέψαμε μια πορεία στασιμότητας και μονιμοποίησης της κρίσης, που οδηγούσε στην εθνική παρακμή. Τώρα θα πρέπει να επιμείνουμε στον αγώνα για προκοπή, επενδύσεις και νέες δουλειές για το καλό όλου του ελληνικού λαού και, κυρίως, των νέων μας που τώρα ξεκινούν την επαγγελματική τους ζωή. Για μια Ελλάδα με αυτοπεποίθηση και αισιοδοξία που ανταπεξέρχεται με επιτυχία στις μεγάλες προκλήσεις, στους κινδύνους και στις αβεβαιότητες της νέας εποχής που ζούμε.